Vademecum Górskie COTG PTTK

Schronisko na polanie Płyśce

Istotnym osiągnięciem Towarzystwa-Krajoznawczego "Płaj" (Українське краєзнавче-туристичне товариство "Плай") było zbudowanie i prowadzenie schroniska turystycznego w Karpatach Wschodnich, w Gorganach, pomiędzy Grofą a Popadią, na połoninie Płyśce. Było to pierwsze, i jak do tej pory jedyne, ukraińskie schronisko.
Grunt (ok. l morga), na którym stanęło schronisko, Towarzystwo "Płaj" otrzymało w dzierżawę od Zarządu Dóbr Stołowych Metropolii Greckokatolickiej we Lwowie, stąd też uzyskano na korzystnych warunkach materiał budowlany. Razem z placem pod schronisko "Płaj" otrzymał pozwolenie na korzystanie z licznych chatek myśliwskich i prowadzenie gospodarki turystycznej w rozległych dobrach metropolitalnych.

Autorem projektu schroniska był członek "Płaju", inż. Oleksandr Peżanskij. Wzniesiono je w latach 1933-35, w dużej części siłami społecznymi, pod kierunkiem dr. M. Sajewycza. Schronisko zbudowane w stylu bojkowskim było bardzo skromne, obejmowało trzy pomieszczenia i użytkowe poddasze. Na wyposażeniu było 20 prycz. Budynek nie miał stałego gospodarza. Z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych już w 1938 r. wymagał poważnego remontu. Schronisko służyło turystom w latach 1935-39. Nie da się w tej chwili ustalić, w jaki sposób uległo zniszczeniu. Prawdopodobnie zostało zburzone w trakcie walk z licznymi w tym rejonie oddziałami UPA. W niedalekiej przeszłości, ten budynek był własnością kombinatu leśnego, ale obecnie nie jest własnością Państwowej Administracji Leśnej. Obecnie nieopodal zniszczonego budynku zbudowane jest nowe schronisko. Opiekuje się nim regionalna fundacja "Karpackie ścieżki" oraz mieszkańcy Osmołody. Fundacja od początku swojej działalności, czyli od 2001 r., dążyła do odbudowy budynku. W 2002 r. otrzymała zgodę na rekonstrukcję starej chatki myśliwskiej na potrzeby turystów i zaczęła zbierać materiały. Główne działania rozpoczęły się w 2005 r., kiedy dzięki akcji prowadzonej przez Internet, zebrano blisko 10 tys. hr. Wszystkie materiały budowlane dostarczano pojazdami do uroczyska Kotelec. Ostatnie 2,5 km podejścia nosili na własnych plecach członkowie towarzystwa, sympatycy i zwyczajni turyści. W ten sposób pod koniec 2008 r. można było otworzyć obiekt.

Agata Kapłon
 

Polana Płyśce (Gorgany) - schronisko ukraińskie przed II wojną światową


Polana Płyśce (Gorgany) - Fundacja Karpackie Ścieżki, stan schroniska 16.11.2008r.


Nowe schronisko wymaga jeszcze sporo pracy, ale jest to pierwsze schronisko ukraińskie w Gorganach po II wojnie światowej. Zostało oficjalnie otwarte 14 listopada 2008 r.

1. D. Dyląg. Gorgany-przewodnik, Oficyna Wydawnicza Rewasz, Pruszków 2008
 2. L. Rymarowicz, "Z historii ukraińskiego krajoznawstwa w Karpatach Wschodnich, Almanach"  Karpacki "Płaj" №9, jesień 1994
3. Козацький А., Краєзнавчо-Туристичне Товариство «Плай» (1924-1939рр.), [w]: Історія Туризмув Україні, Київ 1997.
4. Луцький Я.В., Історія туризму в Галичині до 1939 року, [w]: „Історія Туризму в Україні, Київ 1997.
  4. http://stezhky.org.ua

COTG PTTK i autorzy vademecum wyrażają zgodę na wszelkie powielanie zasobów Vademecum pod warunkiem przytoczenia źródła i autora.