W stosunkowo krótkim odstępie czasu, w drugiej połowie XIX wieku, w Europie i poza nią doszło do powstania szeregu organizacji turystycznych. Powstały one w Anglii, Austrii, Szwajcarii, Niemczech, Włoszech, a także w Stanach Zjednoczonych⁵. Celem ich powołania było jednoczenie wysiłków mających na celu rozwój zorganizowanego ruchu turystycznego. Od dłuższego czasu myśleli o utworzeniu takiej organizacji sąsiedzi po południowej stronie gór, Węgrzy. W 1869 roku dr Heinrich Wallman, lekarz wojskowy, ogłosił w wiedeńskim czasopiśmie artykuł o konieczności utworzenia Towarzystwa Karpackiego. W dwa lata później wraz z Gustavem Jägerem wydał apel w języku polskim, niemieckim i węgierskim o konieczności utworzenia towarzystwa turystycznego⁶.

              Rozwój tej sytuacji zdopingował Polaków do rozpoczęcia działań mających na celu uzyskanie własnego towarzystwa turystycznego. W dniu 3 sierpnia 1873 r. odbyło się w tzw. Zwierzyńcu (dawnym dworze zakopiańskim) przyjęcie z okazji wizyty Józefa Szalaya ze Szczawnicy urządzone przez Ludwika Eichborna, właściciela dóbr zakopiańskich. W czasie tego spotkania kapitan Feliks Pławicki, poseł do Sejmu Galicyjskiego, rzucił hasło powołania do życia takiego właśnie towarzystwa. On i Stanisław Biesiadecki⁷ opracowali wspólnie pierwszy statut towarzystwa, w którym nadali stowarzyszeniu nazwę Galicyjskie Towarzystwo Tatrzańskie. Został on wydany w formie litograficznej z datą 31 grudnia 1873 r. w Nowym Targu. Dokument ten, przeredagowany jeszcze później przez F. Pławickiego i ks. Eugeniusza Janotę⁸, został zatwierdzony, z datą 19 marca 1874 r., przez c. k. Namiestnictwo we Lwowie i uznawany jest za formalny akt założenia Towarzystwa. Dokument ten podpisali Mieczysław Rey, Jadwiga z Zamoyskich Sapieżyna, Marcin Nałęcz Kęszycki, Ludwik Eichborn, Feliks Pławicki i Józef Szalay. Te właśnie osoby są założycielami Towarzystwa. Już przed I wojną światową funkcjonowały w obrębie Towarzystwa oddziały terenowe, działając na podstawie kolejnych statutów, zatwierdzanych przez c.k. Namiestnictwo we Lwowie (pierwszy oddział powstał w 1876 r. w Stanisławowie, drugi w 1877 r. – w Kołomyi, trzeci w 1883 r. – we Lwowie, czwarty w 1893 r. – w Szczawnicy, piąty w 1905 r. – w Makowie Podhalańskim, później przeniesiony do Żywca, szósty w 1907 r. – w Nowym Sączu), ale poza nielicznymi wyjątkami były to twory słabe i niekiedy nawet przerywały swoją działalność. Towarzystwem zarządzała, oparta głównie na działaczach krakowskich, centrala (zwana Wydziałem), mająca siedzibę w Krakowie. Pierwszym, najbardziej narzucającym się pomysłem na utworzenie stowarzyszenia grupującego turystów w Cieszynie było stworzenie, wzorem pobliskiego oddziału babiogórskiego w Żywcu, oddziału Towarzystwa Tatrzańskiego. Nie bardzo sprzyjały temu rozwiązania zawarte w statucie. Mimo istnienia wspomnianych oddziałów TT na ówczesny czas dopuszczane przezobowiązujący od 1880 roku statut formuły pracy poza Wydziałem nie zadowalały bardziej aktywnych i światłych członków Towarzystwa.

                         W 1908r. doszło do próby reformy Towarzystwa. Na VI Ogólnym Zgromadzeniu Sekcji Turystycznej Roman Kordys i Jerzy Maślanka złożyli wniosek, w którym postulowano, aby zreformować je poprzez jego podział na szereg kół miejscowych z Zarządem Głównym na czele. W wyniku dyskusji została powołana w 1909 roku Komisja statutowa, z Michałem Koyem na czele. Komisja ta pracowała przez prawie trzy lata. Rezultatem jej prac oraz szerokich konsultacji wśród członków Towarzystwa była uchwała o zmianie statutu podjęta na Walnym Zgromadzeniu 19 czerwca 1911 roku (statut zatwierdzony przez c. k. Namiestnictwo reskryptem L.XIII. a. 2627/1 z dnia 28 grudnia 1911 roku). Ciekawym elementem konsultacji była propozycja zmian statutu przygotowana przez Zakopiański Oddział Narciarzy i złożona na ręce Wydziału TT w pismem z dnia 18 stycznia 1910 roku. Wśród wielu interesujących pomysłów zawartych w nim pojawia się i ten, aby w nazwie wprowadzić słowo „Polskie”, by brzmiała ona „Polskie Towarzystwo Tatrzańskie”. Pismo podpisali: Gustaw Kaleński – sekretarz i Mariusz Zaruski – przewodniczący⁹. Być może w wyniku zamieszania spowodowanego toczącą się dyskusją na temat roli i samodzielności oddziałów TT, podjęte w roku 1909 przez Cyryla Ratajskiego starania o stworzenie samodzielnego oddziału TT w Cieszynie nie spotkały się z entuzjazmem Wydziału. I choć w Sprawozdaniu z czynności Towarzystwa Tatrzańskiego za czas od 13 lutego 1909 roku do dnia 7 lutego 1910 roku pojawia się informacja: „oddziały nasze rozwijają się normalnie i jest w toku utworzenie Oddziału śląskiego w Cieszynie. W obradach członków śląskich nad tą sprawą brał udział członek Wydziału dr Nowicki”¹⁰, to jednak, wobec trudności z uzgodnieniem zasad i sposobu powołania oddziału, działacze w Cieszynie postanowili o stworzeniu samodzielnego stowarzyszenia. Latem 1909 roku odbyło się szereg spotkań inspirowanych przez C. Ratajskiego i J. Rostka, w trakcie których omawiano zasady działania nowo powoływanego stowarzyszenia.

                         4 sierpnia 1909 Cyryl Ratajski w swoim piśmie informuje Wydział TT o zebraniu założycielskim nowego stowarzyszenia¹¹, ten sam pismem z dnia 9 sierpnia podaje, że zostało ono założone¹². Zebranie mające na celu uzgodnienie powstania stowarzyszenia odbyło się z inicjatywy Cyryla Ratajskiego w dniu 7 sierpnia 1909 roku¹³. Sprawy organizacyjne związane z założeniem trwały bardzo długo, tak że dopiero 6 marca 1910 roku w Cieszynie odbyło się walne zgromadzenie konstytuujące Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” z siedzibą w Cieszynie. Przewodniczył mu adwokat Cyryl Ratajski z Raciborza, protokołował Jan Gibiec z Cieszyna. W pierwszej kolejności głos zabrał ks. Józef Londzin z Cieszyna, który poinformował zebranych, że wniósł do c. k. rządu krajowego w Opawie podanie o zatwierdzenie statutu Towarzystwa i wobec faktu, że Rząd nie dał żadnej odpowiedzi, Towarzystwo może się ukonstytuować.

                          W wyniku wyborów do Wydziału wybrani zostali: Jan Adamczyk – kierownik szkoły w Łomnej Dolnej, Feliks Biały - lekarz z Rybnej, ks. Bursche, Jan Galicz – prof. gimnazjalny w Cieszynie, Jan Gibiec koncypient adwokacki z Cieszyna, Józef Joniec kierownik szkoły z Rzeki, dr Włodzimierz Krzyżankiewicz – adwokat z Królewskiej Huty, ks. Józef Londzin profesor gimnazjalny w Cieszynie, ks. Antoni Macoszek proboszcz z Dziedzic, Julian Ochorowicz – lekarz z Wisły i Warszawy, Cyryl Ratajski, adwokat z Raciborza, Józef Rostek – lekarz z Raciborza, Jan Wójcik – profesor gimnazjalny z Cieszyna.

Do komisji rewizyjnej weszli: dyrektor Ignacy Domagalski i doktor Ernest Farnik obaj z Cieszyna. Ustalono, że sekretarzem Wydziału pozostanie Jan Gibiec a skarbnikiem Jan Wójcik odraczając wybór prezesa na późniejszy czas. Po dyskusji postanowiono o przystąpieniu nowego stowarzyszenia do TT, a także ustalono program pracy. Za najważniejsze jego elementy uznano konieczność zbierania funduszy na budowę polskich schronisk w Beskidzie Śląskim, wydawania polskich map turystycznych oraz organizację wycieczek w góry. Protokół podpisali Cyryl Ratajski i Jan Gibiec.

                  Do protokołu została załączona lista 27 członków Towarzystwa poddanych cesarza niemieckiego¹⁴. Statut stowarzyszenia przewidywał, że ma ono swoją siedzibę w Cieszynie a działalność prowadzi na terenie Beskidów Zachodnich położonych na terenie Księstwa Cieszyńskiego. Cele były zbieżne (wydaje się nawet, że w pełni odwzorowane) z celami zawartymi w statucie Towarzystwa Tatrzańskiego, a więc :

1.      umiejętne badanie śląskich Beskidów

2.      zachęcanie do ich zwiedzania, tudzież ułatwianie przystępu do nich i pobytu w nich członkom, turystom i letnikom,

3.      ochrona rzadszych gatunków zwierząt i roślin górskich

4.      popieranie przemysłu górskiego   

Osiągnąć te cele zamierzano poprzez:

- zebrania towarzyskie, odczyty i wspólne wycieczki

- budowanie i utrzymywanie schronisk w górach, utrzymywanie i znaczenie dróg, stawianie drogowskazów i utrzymywanie straży górskiej

- wydawanie map i przewodników oraz innych dzieł służących do poznawania przyrody górskiej

- staranie się o udogodnienie połączeń kolejowych zniżkę cen dla członków.

                  W statucie określono też liczebność zarządu, zasady rozstrzygania uchwał i organizacji walnych zgromadzeń oraz działalności komisji rewizyjnej i sądu koleżeńskiego¹⁵. Dokument ten, z oznaczeniem zarejestrowania go zachował się w Archiwum w Opawie¹⁶. Niewątpliwie w trakcie prowadzenia obrad nie znano treści decyzji c.k. Rządu krajowego w Opawie, bowiem ten swoim postanowieniem z dnia 28 lutego 1910 roku L. 10 -552 zatwierdził statut stowarzyszenia, co znajduje swoje potwierdzenie w dokumentacji Towarzystwa zachowanej w Archiwum w Opawie¹⁷. Jak znajdujemy w tym Archiwum, stowarzyszenie zostało wpisane do K. k schlesische Landes regirung pod numerem 8699₅₈/ v już 25 sierpnia 1909 roku. Jednocześnie, 27 sierpnia tegoż roku zwrócono się do stowarzyszenia z prośbą o uzupełnienie statutu, które to uzupełnienie wysłano dopiero 4 lutego 1910 roku. Pismo z tym uzupełnieniem w imieniu Komitetu założycielskiego podpisał ks. Józef Londzin¹⁸. Rozpoczynając działania mające na celu połączenie się z Towarzystwem Tatrzański pismem z dnia 30 kwietnia 1910 roku zwrócono się do tegoż z prośbą o przesłanie wzoru karty członkowskiej, tak aby podobną przygotować dla członków nowo powstałej organizacji¹⁹.

                  Kontakty z TT, podobnie jak wola wstąpienia do Towarzystwa, były zatem już od początku istnienia PTT Beskid Śląski bardzo silne. 19 lipca 1910 roku Cyryl Ratajski w swoim piśmie do Wydziału TT Krakowie informuję, że w lipcu 1910 roku (dokładnie 14 lipca 1910 roku²⁰) ukonstytuował się Wydział tegoż Towarzystwa w następującym składzie: Cyryl Ratajski – prezes, Jan Kotas (kandydat notarialny w Boguminie, kooptowany w miejsce prof. Jana Wójcika) – sekretarz, Jan Gibiec – skarbnik. Dopiero tak ukonstytuowany Wydział (dzisiaj powiedzielibyśmy Zarząd) reprezentowany przez prezesa – Cyryla Ratajskiego i sekretarza Jana Kotasa zwrócił się 15 lipca 1910 roku do c.k Rządu krajowego w Opawie o prawne potwierdzenie istnienia stowarzyszenia Polskie Towarzystwo turystyczne „Beskid” w Cieszynie²¹.

                  Nie znamy treści wezwania c.k. Rządu krajowego w Opawie z dnia 10 marca 1910 roku L. 10220²² do Komitetu założycielskiego Towarzystwa turystycznego Beskid – sądzić jednak należy z treści wspomnianego powyżej korespondencji Cyryla Ratajskiego dotyczyło ono kolejnego wezwania o uzupełnienie dokumentacji rejestracyjnej stowarzyszenia. Jak się zatem okazuje, mimo udziału prawników w komitecie założycielskim – albo nie potrafiono osiągnąć porozumienia co do ostatecznej formuły stowarzyszenia, albo nie znaleziono konsensusu co do składu jego władz (rezygnacja Jana Wójcika, wybór na prezesa Cyryla Ratajskiego – inicjatora powstania stowarzyszenia, a nie księdza Józefa Londzina). Istnienie Towarzystwa i ostateczne przyjęcie jego dokumentów rejestracyjnych potwierdzono wpisem z dnia 29 lipca 1910 roku²³. Wkrótce prezes Towarzystwa zwrócił się z propozycją o przyjęcie nowo powstałego stowarzyszenia do Towarzystwa Tatrzańskiego i przedłożenie wniosku o przyjęcie najbliższemu walnemu zgromadzeniu TT. Zaproponował, aby nowy Oddział TT nosił nazwę „Śląski”, a także, żeby od razu ustalono podział składki członkowskiej między TT a Oddział Śląski. Jednocześnie poprosił o poinformowanie o terminie i miejscu najbliższego walnego zgromadzenia TT, żeby mogli w jego obradach wziąć udział przedstawiciele nowo powołanego oddziału. W piśmie tym także poprosił aby Wydział TT przekazał składki wpłacane przez członków TT na terenie Śląska pruskiego za rok 1910 na ręce delegata TT dr Różańskiego do wysokości 4 koron, na rzecz Oddziału. Chodziło o to, aby ci członkowie TT uzyskując członkostwo w „Śląskim” Oddziale TT nie płacili składek podwójnie, a Oddział tytułem wsparcia uzyskał je bezpośrednio od Wydziału. Do tego pisma załączono listę członków Oddziału z terenu zaboru pruskiego oraz odpis statutu. W piśmie tym, jako znaczący argument usprawiedliwiający prośbę o wsparcie jak i samo powstanie stowarzyszenia podaje fakt istnienia liczącej 4618 członków niemieckiej organizacji turystycznej Beskidenverein, która rozwijając turystykę wśród niemieckich turystów zainwestowała już 261 000 koron na budowę swoich schronisk. Ciekawa jest też informacja o nabyciu gruntu pod schronisko na Ropiczce²⁴, którą to działkę wkrótce podarował Towarzystwu²⁵.

Informacja o pełnieniu funkcji prezesa przez Cyryla Ratajskiego jest w sprzeczności z informacją o objęciu funkcji prezesa przez dr Feliksa Białego zawartą w artykule Jana Galicza w I Roczniku Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie²⁶.

               Nie zachowała się korespondencja ze strony Wydziału TT, jednak z treści następnego listu prezesa Ratajskiego z dnia 18 września 1910 roku wynika, że była takowa, a zażądano w niej wprowadzenia do statutu oddziału treści analogicznej jak § 22 w statutu nowosądeckiego, regulującego zależności pomiędzy oddziałem a resztą towarzystwa. W piśmie tym zawarte zostało zaproszenie delegata Wydziału TT na zebranie Wydziału PTT Beskid Śląski celem uzgodnienia zasad przystąpienia do TT oraz zapoznania z programem działalności w ramach którego proponowano rozwój turystyki zimowej i wydanie przewodnika i mapy. Według informacji zawartej w piśmie Towarzystwo liczyło już ponad 100 członków. Do pisma załączono były dowody opłacenia dwóch opłat za składki – jedna osobista Cyryla Ratajskiego jako członka TT, druga jako składka członka zbiorowego PTT Beskid w Cieszynie, obie w wysokości 6 koron²⁷. W kolejnym piśmie, z datą 18 listopada 1910 roku, prezes Ratajski informuje Wydział TT o dacie 26 listopada 1910 roku, jako terminie spotkania Wydziału PTT „Beskid”, i zaprasza na to spotkanie zarówno przedstawicieli Wydziału TT jak i osobiście Władysława Szajnochę i dr Nowickiego. W programie, prócz sprawozdania z działalności składanego przez sekretarza i skarbnika miały być poruszane sprawy zakupu gruntu na Stożku celem budowy tam schroniska, wydania przewodnika po Beskidzie Zachodnim oraz przyłączenia się do TT jako Oddział tegoż stowarzyszenia²⁸. Ponowne pismo w tej sprawie prezes Ratajski kieruje do Wydziału TT w dniu 17 lutego 1911 roku²⁹. W sprawozdaniu z czynności Towarzystwa Tatrzańskiego za czas od 7 lutego 1910 roku do dnia 1 marca 1911 roku znajdujemy informację, że toczą się rozmowy z Towarzystwem „Beskid” z Cieszyna mające na celu doprowadzenie do przystąpienia tegoż do TT³⁰. Mimo tak znacznego zainteresowania wstąpieniem do Towarzystwa Tatrzańskiego, do finalizacji nie doszło. W artykule o oddziałach Towarzystwa Tatrzańskiego w pierwszym czterdziestoleciu jego istnienia zawartym w Pamiętnikach TT za rok 1913 Kazimierz Sosnowski wspomina o 4 letnich staraniach Wydziału TT o włączenie Towarzystwa Beskid z Cieszyna do TT, wyrażając żal, że pozostają bez rezultatu³¹. W sprawozdaniu z XLIII walnego zgromadzenia Towarzystwa Tatrzańskiego, które odbyło się 25 kwietnia 1914 roku znajdujemy wniosek Józefa Diehla do realizacji przez Wydział, a mający na celu położenie większego nacisku na rozwój turystyki polskiej na kresach zachodnich, w tym poprzez zwiększenie współdziałania z Towarzystwem Beskid z Cieszyna. Jednocześnie nadal utrzymane jest stanowisko delegata TT na Śląsku pruskim, którym był wspomniany powyżej Marian Różański³². Tymczasem Towarzystwo rozpoczęło intensywną działalność. Mimo posiadania parceli na Ropiczce, postanowiono o budowie w pierwszej kolejności schroniska na Stożku, ze względu na jego korzystne dla ruchu turystycznego usytuowaniu. Przed podpisaniem umowy nabycia, zbywający działkę góral pod presją zarządzającego lasami w imieniu Komory Cieszyńskiej wycofał się z transakcji. W zamian za to postanowiło Towarzystwo o zakupie działki na Cieślarze. Wobec tych trudności Wydział Towarzystwa przychylił się do koncepcji dr Jana Kotasa, który zaproponował budowę schroniska na Ropiczce³³. Pomysłodawca zajął się również zbiórką funduszy na ten cel. Wiosną 1913 roku, w rok po objęciu prezesury przez ks. Londzina, rozpoczęto budowę schroniska. W tym czasie w skład Zarządu wchodzili także: dr Józef Rostek, dr F. Biały, prof. Franciszek Popiołek, Teofil Adamecki, Władysław Bukowski, dr Jan Galicz, Jan Górniak, Janusz Chlebus, ks. Eugeniusz Brzuska, inż. J. Wojnar, red. Władysław Zabawski, kierownik szkoły Józef Joniec, dr Jan Kotas i J. Gibiec. Dokumentację schroniska sporządził St. Filasiewicz, Ślązak, architekt ze Lwowa. 6 lipca 1913 roku uroczyście otwarto schronisko. Poświęcenia dokonali ks. E. Grima i past. K. Kulesza w obecności 2000 uczestników. Obiekt wybudowany w stylu zakopiańskim kosztem 10500 koron posiadał na parterze jadalnię z werandą, bufet, kuchnię i mieszkanie gospodarza. Na poddaszu mieściły się dwie sypialnie i duży pokój, w których łącznie mogły spać 20 osób. Salę na parterze dzięki ofiarności działaczy Towarzystwa (J. Górniak, Wł. Zabawski, J. Wojnar, J. Sykuła i W. Olszak) wyposażono w meble w stylu zakopiańskim³⁴. W latach 1914 – 1916, a więc w pierwszym okresie trwania I wojny światowej schronisko stało opuszczone³⁵. Od 1916 roku ruch turystyczny na powrót zawitał w Beskid Śląski. Tymczasem Towarzystwo, w wyniku znacznego zmniejszenia liczby członków (przed wojną liczba ich doszła do 400 osób) i znacznie zmniejszonej ściągalności składek (zaległości doszły do kwoty 4368 koron) oraz zaniechania wpłat przez dzierżawcę schroniska, znalazło się w kłopotach finansowych. W nocy z 3 na 4 kwietnia 1918 roku podpalono schronisko, które całkowicie spłonęło. Było ono ubezpieczone na kwotę 15000 koron w Towarzystwie Ubezpieczeń Wzajemnych w Krakowie. Z wypłaconego odszkodowania, po pokryciu długów, pozostało Towarzystwu 7400 koron. Rozpoczęto starania mające na celu polepszenie sytuacji finansowej, w tym odezwy w prasie lokalne a także wysłano listy z prośba o opłacenie składek do 266 osób na Śląsku. 22 czerwca 1918 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Towarzystwa. Po dyskusji, w trakcie której rozważano miejsce budowy nowego schroniska, ustalono, że należy odbudować schronisko na Ropiczce, choć i swoich zwolenników miała myśl (prezentowana głównie przez Jana Galicza) budowy schroniska na Stożku. Wybrano także nowy Zarząd w składzie: ks. J. Londzin – prezes, Franciszek Popiołek i dr J. Rostek – wiceprezesi, dr Jan Galicz – sekretarz, Karol Buzek – skarbnik, ks. J. Wetule zastępca skarbnika, dr F. Biały, Wł. Bukowski, J. Chlebus, J. Joniec, K. Junga, J. Górniak, Jan Kotas, Julian Sykała i inż. J. Wojnar – członkowie³⁶. Nowy Zarząd zasięgnął rady budowniczego z Frysztatu, niejakiego Golasowskiego, który ocenił koszty odbudowy na ok. 60000 koron. Prace miały rozpocząć się wiosną 1919 roku.

                     Dnia 19 października 1918 roku utworzona została w Cieszynie polska Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego, na której czele stanęli m.in. ks. Józef Londzin i Jan Michejda. W nocy z 31 października na 1 listopada grupa polskich oficerów pod wodzą kapitana Klemensa Matusiaka opanowała garnizon wojskowy w Cieszynie i rozbroiła niemiecką załogę. Podobnie stało się szeregu innych miejscowości na Śląsku Cieszyńskim. Kilka z nich, w zachodniej części Śląska, opanowali Czesi. Rada Narodowa porozumiała się z wybraną przez Czechów Narodową Radą i podpisała 5 listopada 1918 roku umowę, na mocy której przeprowadzono podział Śląska Cieszyńskiego, biorąc za podstawę skład narodowościowy. Wkrótce rząd czeski oświadczył, że nie uznaje zawartej 5 listopada umowy i rozpoczęły się pertraktacje na temat ustalenia granicy, przerwane zbrojnym atakiem wojsk czeskich, które 23 stycznia 1919 roku wykorzystując zaangażowanie Polski w wojnie z Rosją Radziecką i walkami z Ukraińcami o Zachodnią Galicję uderzyły na Śląsk³⁷.

                        Licząc się z niekorzystnymi zmianami granicy, Zarząd na posiedzeniu 31 maja 1919 roku zdecydował o zaniechaniu budowy schroniska na Ropiczce i rozpoczęciu budowy na Stożku³⁸. W wyniku zmian politycznych, przedstawiciele Komory Cieszyńskiej nie mogli już opierać się tym zamiarom. Jednocześnie na wniosek dr Kotasa wybrano Komisję Budowlaną, w której skład weszli: dr Tokarz, insp. K. Buzek, J. Górniak, inż. J. Wojnar, dr Jan Galicz. W nieco późniejszym czasie kooptowano do składu dyr. Franciszka Popiołka i dyr. St. Chorubskiego. Ten ostatni przygotował szczegółowe plany budowy schroniska. Obiekt miał mieć styl zbliżony do zakopiańskiego, posadowiony na kamiennej podmurówce z parterem i dwoma piętrami, łącznie miał posiadać 24 pokoje. Koszt całkowity budowy szacowano na 250 000 koron, przy czym Zarząd na ówczesny czas dysponował kwotą 60000 koron. Ze względu na wagę zagadnienia i znaczące obciążenie finansów Towarzystwa, postanowiono, aby decyzję o przystąpieniu do budowy podjął walny zjazd. Odbył się on 4 października 1919 roku i zadecydował o przystąpieniu do budowy. W wyniku poszukiwań wykonawcy, budowę powierzono Józefowi Nosskowi z Cieszyna, z którym umowę musieli podpisać członkowie zarządu, przyjmując zobowiązania na siebie, nie na całość stowarzyszenia. W warunkach umowy było też stwierdzenie o regulowaniu zobowiązań płatniczych co 2 tygodnie, zgodnie z postępem prac. 29 marca 1920 roku rozpoczęto budowę. Już w chwili jej rozpoczęcia zarząd zdał sobie sprawę, że preliminowana kwota 250000 koron odbiega od rzeczywistej wartości podjętej inwestycji.

                   Rozpoczęto starania o wsparcie budowy. Złożono szereg wniosków o dotację – w tym do Rady Narodowej, do Rządu w Warszawie, do wielu instytucji finansowych, handlowych i przemysłowych. Zbiórka przyniosła znaczne, choć nie wystarczające efekty. Np. Spółka Handlowa „Ziemia” z Cieszyna przekazała 240000 mk, Rada Narodowa 30000 k, rząd z Warszawy – 5000 mk, Spółka „Las” z Cieszyna 10000 mk, Rudolf Kolaczek z Zebrzydowic – 10000mk, młodzież szkolna z Cieszyna i okolic zebrała kwotę 18000k i 7000 mk. Towarzystwo podjęło też działalność mającą przynieść dochód – głównie organizacja festynów i zabaw podczas których uzbierano dalsze 15000k i 6000 mk. 30 maja 1920 odbyło się na Stożku uroczyste położenie kamienia węgielnego, które stało się świętem dla turystów oraz okazją do doskonałej zabawy w ratuszu w Jabłonkowie³⁹. Tymczasem 28 lipca 1920 roku podjęta została decyzja o przyznaniu znacznej części Śląska Cieszyńskiego Czechosłowacji, a ustalona granica miała przebiegać w odległości kilku metrów od schroniska. Zarząd Towarzystwa spodziewał się szeregu trudności związanych z nową sytuacją, w tym obniżeniu frekwencji z powodu granicy oraz utrudnieniom z dostępem komunikacyjnym (linia kolejowa do Wisły została otwarta w 1929 roku, a do Wisły Głębce dopiero w 1933). Mimo tego walne zgromadzenie 31 lipca 1920 roku podjęło decyzję o kontynuowaniu budowy. W tymże 1920 roku powołano sekcję narciarską „Watra”.

                      Po pierwszej wojnie światowej, po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w działalności Towarzystwa Tatrzańskiego, które niebawem przyjęło pełną nazwę Polskie Towarzystwo Tatrzańskie rozpoczął się nowy rozdział jego dziejów. Rozpoczęła się kolejna dyskusja na temat przemian statutowych, których celem powinno być dalsze usamodzielnienie się oddziałów. Na XLV Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu TT 28 czerwca 1919 Mieczysław Orłowicz zaapelował, aby Wydział rozpoczął od nowa pertraktacje z Towarzystwem „Beskid” w Cieszynie celem włączenia w struktury TT jako samodzielnego oddziału⁴⁰. W wyniku przemian organizacyjnych wywołanych przez dążące do uzyskania większego znaczenia oddziały w latach 1922 i 1923 uzyskały one osobowość prawną i dużą samodzielność w kształtowaniu ruchu turystycznego i zagospodarowania na przydzielonych im obszarach górskich. Jesienią 1922 r. w – ukazującym się wtedy w Krakowie – „Przeglądzie Sportowym” ukazał się artykuł Kazimierza Sosnowskiego Turystyka polska a Zachodnie Beskidy, który ze względu na wagę, jaką PTT przykładało do problemu zagospodarowania turystycznego Beskidów Zachodnich, został w całości przedrukowany w „Wierchach” z 1924 r.⁴¹.

                 Działania te były wyrazem troski o to, by działalność Towarzystwa uzyskała właściwe miejsce także w innych, poza Tatrami, obszarach górskich II Rzeczypospolitej. Mimo wspomnianego apelu Mieczysława Orłowicza z 1919 roku nie odnotowano działań podjętych przez Wydział w kierunku włączenia Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid” jako oddziału TT. 18 października 1920 roku sekretarz Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid” Jan Galicz, zwrócił się do Towarzystwa Tatrzańskiego z prośbą o wsparcie budowy schroniska na Stożku. Zgodnie z informacją zawartą w piśmie – zamiarem budowy schroniska był rozwój ruchu turystycznego i przyjęcie turystów nie tylko z terenu Księstwa Cieszyńskiego ale i z Małopolski i z Górnego Śląska.

                   Opisując obiekt poinformował, że na ówczesny czas wydatkowano już kwotę 1200000 mk, pozyskując wsparcie od Rady Narodowej. Spodziewając się zaniku dopływu środków z tego źródła Jan Galicz sugerował uzyskanie nie tyle wsparcia finansowego ze strony TT, ale głównie wsparcie i promocję wśród struktur rządowych idei budowy tego schroniska jako obiektu wspierającego rozwój gospodarczy Wisły i okolic. Potrzeby finansowe określił wówczas na 1500000 mk. Nie zachowała się odpowiedź ze strony Wydziału TT i prezesa z dnia 25 października, jednak z następnej korespondencji, listu z dnia 1 listopada 1920 roku skierowanego wynika, że prezes TT zapowiedział swój przyjazd do Cieszyna, w trakcie którego zapowiedziano szereg rozmów mających na celu uregulowanie współpracy. Co ciekawe, prezes został zaproszony nie do siedziby towarzystwa, ale do znanego Hotelu pod Jeleniem. List podpisał Jan Galicz.

                   7 listopada 1920 roku odbyło się wspomniane spotkanie, czego efektem była następna korespondencja skierowana do prezesa TT, podsumowująca wyniki przeprowadzonych rozmów. W załączeniu przesłano dokumentację schroniska na Stożku (niestety nie zachowaną) oraz poinformowano, że otwarcie obiektu spodziewane jest w czerwcu lub lipcu 1921 roku. Jednocześnie poinformowano, że w końcu stycznia lub na początku lutego 1920 roku odbędzie się walne zgromadzenie Towarzystwa, na którym będzie przeprowadzono dyskusja na temat zmiany statutu, gdzie, zdaniem autorów pisma – ks. Józefa Londzina, prezesa i Jana Galicza, sekretarza, nie powinno być problemów z przeprowadzeniem uchwały w sprawie połączenia się z Towarzystwem Tatrzańskim⁴².

                 Jak podaje w swoim sprawozdaniu za lata 1919 – 1920 Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy, prawdopodobnie w styczniu 1920 roku, pragnąc rozwinąć turystykę narciarską w Beskidzie Śląskim urządzono pod przewodnictwem porucznika Jan Cienciały wycieczkę narciarską z Ustronia na Czantorię ze zjazdem do Wisły. Uczestnicy wycieczki zwiedzili także Cieszyn i spotkali się z przedstawicielami Towarzystwa Turystycznego „Beskid”. W czasie spotkania wymieniono poglądy na tematy związane z turystyką narciarską – w tym także wspomniano o możliwości budowy skoczni narciarskiej w okolicy nowego schroniska na Stożku⁴³.

                 Sprawy nie toczyły się zbyt szybko, ale 5 lutego 1921 roku Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie na swoim walnym zgromadzeniu postanowiło o przystąpieniu do PTT. Jednocześnie uchwalono nowy statut, którego egzemplarz podpisany przez Jana Galicza i Józefa Londzina stanowi, że staje się ono Oddziałem PTT z nazwą Oddział Cieszyński Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” z siedzibą w Ciszynie. Zgromadzenie przyjęło do wiadomości koszt budowy schroniska na Stożku, który na ten czas wynosił 2000000 marek i że należy spodziewać się dalszych znaczących wydatków⁴⁴. 18 czerwca 1921 roku Oddział przyjął poprawki do tej wersji statutu, które wniósł Wydział PTT⁴⁵. Działacze Oddziału nie do końca zdawali sobie sprawę z realiów działalności PTT. Kiedy to ustalono na rok 1922 składkę członkowską w wysokości 1000 Mk, w swoim piśmie wiceprezes Jan Galicz i skarbnik Karol Buzek zbuntowali się, podnosząc nie tylko problem spodziewanego odejścia znacznej ilości członków nie chcących płacić tak wysokich składek, ale i jednocześnie zasygnalizowali problem braku spodziewanego wsparcia dla schroniska na Stożku. W piśmie tym sugerowali wyjście z PTT i powrót do poprzednich ram organizacyjnych, pozostawiając ten problem do decyzji swojego walnego zgromadzenia⁴⁶. Do opuszczenia PTT nie doszło, nie mnie jeszcze przez dłuższy czas posługiwano się zarówno papierem jak i pieczęciami firmowymi Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid”.

               Oddział wziął żywy udział w trwającej pod koniec roku 1921 dyskusji na temat reformy statutu Towarzystwa, stając jednoznacznie po stronie kierunku wytyczanego przez Romana Kordysa – optującego za usamodzielnieniem oddziałów PTT i decentralizacją zarządzania. Swoje stanowisko przedstawił w piśmie z dnia 19 grudnia 1921 roku przesłanym do Wydziału PTT z jednoczesny podkreśleniem niedemokratycznego i pośpiesznego sposobu przeprowadzenia konsultacji⁴⁷. Turyści zorganizowani w Towarzystwie Turystycznym Beskid, którzy pozostali rozdzieleni od swojej macierzy granicą w wyniku I wojny światowej postanowili stworzyć własną organizację. Pismem z dnia 18 lipca 1921 roku do Wysokiego Rządu krajowego Śląska w Opawie Władysław Wójcik i Jan Konieczny informują, że w Orłowej powstało Towarzystwo Turystyczne Beskid – w załączeniu przesłano 5 egzemplarzy statutu i poproszono o rejestrację. W statucie tym, opartym na statucie oddziału PTT w Cieszynie zawarto punkt mówiący, że językiem urzędowym stowarzyszenia jest język polski⁴⁸.

               27 czerwca 1922 roku do Wydziału PTT w Krakowie zostało wystosowane pismo z zaproszeniem na otwarcie schroniska na Stożku. Uroczystość została zapowiedziana na dzień 9 lipca tegoż roku. Co ciekawe, nadal stosowano papier firmowy z nadrukiem Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie, a podpisane zostało przez sekretarza, Jerzego Cienciałę i Jana Galicza w zastępstwie prezesa⁴⁹. I tak się stało. Schronisko, którego pierwsze piętro było gotowe już zimą, otwarto w tymże dniu, w obecności ponad czterech tysięcy turystów z obu stron granicy, w obecności przedstawicieli władz śląskich i centralnych z Mieczysławem Orłowiczem jako przedstawicielem Ministerstwa Robót Publicznych na czele, przedstawicieli licznych stowarzyszeń, w tym Beskidenverein.

                Aktu poświęcenia schroniska dokonali ks. Józef Londzin imieniem ludności katolickiej i ks. prof. Jan Stonawski imieniem ludności ewangelickiej. Obaj wygłosili wspaniałe homilie. W pierwszym roku schronisko odwiedziło około 3000 gości. W pierwszym numerze rocznika PTT (wówczas jeszcze wydawnictwa Oddziału Lwowskiego tego Towarzystwa) wydanym we Lwowie w 1923 roku pojawia się sprawozdanie z działalności oddziału cieszyńskiego PTT za rok 1922.

             W roku tym prezesem oddziału był ks. poseł Józef Londzin, zastępcami Jan Galicz i Józef Rostek, skarbnikiem Karol Buzek, sekretarzem Jerzy Cieńciała. Członków oddział liczył 545, Wydział odbył 6 posiedzeń. Największy wysiłek w pracy oddziału skierowany był na wykończenie schroniska na Stożku. Uzyskano subwencje od Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w wysokości 1000000 Mk i od Wydziału Skarbowego w Katowicach w wysokości 500000 Mk. W ramach wsparcia Oddział otrzymał od meble z fabryki Mundus w Jasienicy na wyposażenie obiektu (w tym 4 stoły, 52 krzesła gięte, 2 łóżka i szafkę nocna). W ciągu 1922 roku obiekt odwiedziło 7103 osoby wpisane do książki odwiedzin. Majątek oddziału zwiększył się w roku obrachunkowym 1922 o 10800468 Mk, i zmniejszył o 1600 Kč w związku z przekazaniem Polskiemu Towarzystwu Turystycznemu „Beskid” w Orłowej parceli na Ropiczce, Jaworowym i Czantorii.

              Określono najważniejsze cele n następne lata – zakończenie prac w schronisku, spłata długu za prace remontowe w wysokości 23000 Kč. Planowano także wydanie przewodnika po Śląsku Cieszyńskim i budowę schroniska na Błatniej. Ważnym elementem działalności były podjęte działania ułatwiające graniczny ruch turystyczny poprzez wyrabianie u czeskich władz przepustek dla turystów pragnących zwiedzać okolice Cieszyna położone po czechosłowackiej stronie⁵⁰.

            W swoim sprawozdaniu za rok 1923 z dnia 1 kwietnia 1924 roku Oddział cieszyński poinformował, że liczył w roku sprawozdawczym 463 członków, a główny kierunek swojej pracy skierował na wykończenie i urządzeniem schroniska na Stożku oraz na akcje popularyzującą turystykę górską (między innymi dwa odczyty wiceprezesa Galicza o Tatrach). Ministerstwo Robót Publicznych wsparło budowę schroniska kwotą 2000000 Mk, znaczące środki przyniosła zbiórka wśród społeczeństwa Cieszyna.

             W roku 1923 w ramach pracy związanych ze schroniskiem otoczono parcelę płotem, wstawiono drzwi i okna na pierwszym piętrze, oszklono górną werandę. Wg informacji zawartej sprawozdaniu schronisko w roku 1923 odwiedziło 5012 gości, na jego wykończenie poniesiono wydatki w wysokości 39108000Mk, a na wyposażenie 62200 Mk⁵¹.

            W roku 1923 Walery Goetel, jako przewodniczący Komisji dla robót w Tatrach Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego spróbował ogarnąć zakres prac znakarskich w całym PTT. Przygotował projekt prac na rok 1923, w tym dla Tatr na kwotę 1700 zł (12 750 000 marek polskich) i dla Beskidów Zachodnich na kwotę 370 zł ( 2 775 000 marek polskich). Do prac w Tatrach przewidywał wykorzystanie potencjału Oddziałów: Krakowskiego, Warszawskiego, Lwowskiego, Zakopiańskiego, Łódzkiego, Poznańskiego, a w Beskidach Zachodnich Oddziałów: Beskid Śląski, babiogórskiego, nowotarskiego i nowosądeckiego. Plan przewidywał renowacje najważniejszych szlaków na obszarze działalności tych oddziałów oraz ewentualną budowę nowych. Opracował także „Projekt znaczenia dróg i ścieżek Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Tatrach i Beskidach począwszy od 1923 roku”. W projekcie tym zinwentaryzował i podał jako najważniejsze do utrzymania istniejące szlaki tatrzańskie. Zaproponował utrzymanie czerwonego koloru na całej długości Orlej Perci, oraz znakowanie innymi kolorami szlaków dojściowych. Podobny projekt wykonał w celu określenia zasad prowadzenia i koniecznych do utrzymania i realizacji szlaków zimowych na terenie Tatr Polskich.

              W tymże okresie Walery Goetel opracował kolejne dzieło pt. „Ogólny projekt kolejności budowy dróg i ścieżek w Tatrach i Karpatach począwszy od 1923 roku”. Podobne opracowanie pod tytułem „Ogólny projekt kolejności budowy nowych schronisk i przebudowy starych schronisk PTT w Tatrach i Karpatach począwszy od 1923 roku” miało regulować prac związane z zagospodarowaniem turystycznym gór. Kolejnym projektem opracowanym przez Walerego Goetla była propozycja utworzenia „Komisji dla robót w górach i przewodnictwa, podziału kosztów robót w górach pomiędzy Wydział Główny i Oddziały oraz Sekcje PTT – na lata 1923 – 1925 celem zupełnego zremontowania urządzeń turystycznych na obszarze Tatr”⁵². Na początku 1923 roku Komisja dla robót w Tatrach ustami swojego przewodniczącego – Walerego Goetla zaproponowała podzielenie obszaru gór polskich pomiędzy poszczególne oddziały PTT, które wzięłyby odpowiedzialność za zagospodarowanie turystyczne tych terenów⁵³.

              Temat ten podjął w swoim artykule zamieszczonym w 1923 roku w Przeglądzie Sportowym, a przedrukowanym we Wierchach Tom II za rok 1924 Kazimierz Sosnowski. Nakreślił w nim kierunki rozwoju turystyki i zagospodarowania turystycznego w Beskidach Zachodnich. W artykule tym główną rolę w zagospodarowaniu turystycznym tych gór proponował powierzyć oddziałom terenowym, które powinny podzielić między siebie tereny górskie i dbać o określone ich partie. Wspomniał również, co szczególnie ważne, o konieczności takich działań zwłaszcza na terenie Beskidu Śląskiego i Żywieckiego, które spowodowałyby nadanie tej turystyce charakteru polskiego, w przeciwieństwie do dotychczasowej działalności niemieckich oddziałów Beskidenverein. Podkreślił rolę nie tylko budowy schronisk turystycznych, ale i znaczenie szlaków turystycznych, które tak powinny być sytuowane, by dać turyście możliwość wędrowania i noclegu w schronisku odległym o dzień marszu. Pierwszy raz poruszył sprawę jednego szlaku głównego, który wiódłby najbardziej atrakcyjnymi terenami górskimi. Idea ta w przyszłości miała zostać zrealizowana pod nazwą Główny Szlak Beskidzki, (którego przebieg został zaprojektowany przez Mieczysława Orłowicza⁵⁴) istniejący do dzisiaj⁵⁵. W myśl tej propozycji na Walnym Zjeździe Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, który odbył się 23 kwietnia 1924 roku w Krakowie, wg zasad ustalonych w nowym statucie, przydzielono oddziałom PTT (a było już ich 16) okręgi, będące granicami ich działalności⁵⁶.

            Podział ten wg materiałów z działalności Komisji ds. robót w górach PTT pod przewodnictwem dr Walerego Goetla przedstawiał się następująco:

- Oddział Beskid Śląski: wszystkie góry na obszarze Śląska Cieszyńskiego, tj. pasmo Czantorii i Stożka, dolina Wisły i pasmo wiślańskie oraz południowa część żywiecczyzny od Wielkiej Raczy aż po Przełęcz Ujsolską,

- Oddział Babiogórski: grupa Romanki i Pilska, pasmo babiogórskie od przełęczy Glinne po Osielec i Przełęcz Spytkowicką, całe Pasmo Przedbabiogórskie między rzeką Koszarawą Skawicą a koleją Jeleśnia – Maków, cały Beskid Mały.

             Mając takie ustalenia, co do zakresu swoich prac w górach Oddział Śląski w Cieszynie, w momencie gdy pojawił się nowy Oddział Górnośląski, zaczął obawiać się, że utraci swoją, tak znaczącą pozycję w zagospodarowaniu Beskidów. 14 kwietnia 1924 roku Oddział w swoim piśmie do Zarządu Głównego PTT nieprzychylnie odnosi się do projektu Zarządu podziału terenu zagospodarowania Beskidów, w którym tenże Oddział Górnośląski miałby otrzymać okolice Baraniej Góry do zagospodarowania turystycznego. Swoje stanowisko tłumaczy tym, że rozpoczął już negocjacje o przejęcie „zameczku” jak to określa na Przysłopie pod Baranią Górą dla celów turystycznych, a jednocześnie okolica ta wymaga wspólnego zagospodarowywania co dolina rzeki Wisły⁵⁷.

              W tej sprawie z Oddziałem korespondencję nawiązał Kazimierz Sosnowski, który wskazał jako teren działalności Oddziału obszar byłego księstwa cieszyńskiego, z pasmem wiślańskim, z pozostawieniem jednak wschodnich jego stoków i oddziałowi górnośląskiemu, który rozpoczął już starania i posiada fundusze na zagospodarowanie willi myśliwskiej na Przysłopie na schronisko turystyczne. W tej materii zaproponował spotkanie zainteresowanych i swoje usługi jako negocjatora. Jednocześnie zwrócił uwagę na pieczęć na korespondencji, która był pieczęcią jeszcze z okresu samodzielności Towarzystwa⁵⁸.

              W załączonym do sprawozdania dokumencie zapoznajemy się z aktualnym na rok 1924 składem zarządu: ks. Józef Londzin – prezes, Jan Galicz – wiceprezes, Jerzy Cienciała, profesor seminarium – sekretarz, Karol Buzek, inspektor szkolny – skarbnik i członkowie: Karol Grycz, Józef Grzybowski, dr Udziela, Jan Sowa, ks. Jan Sznurowacki, inż. Franciszek Świątkowski z Wisły, Jerzy Żydek, starszy leśniczy z Wisły⁵⁹. Oddział liczył w roku 1924 423 członków.

              W roku tym ks. J. Londzin zrzekł się prezesury, jego miejsce zajął wiceprezes Jan Galicz. W roku 1924 wydział odbył 7 posiedzeń, na których zajmowano się głównie sprawami związanymi z budową schroniska na Stożku. Wykończono w tym roku 8 pokoi i rozpoczęto szalowanie obiektu wewnątrz i zewnątrz deskami. Dochody Oddziału wynosiły 4094,52 zł, subwencje 1611,11, dochody wewnętrzne – 1032 zł, inne dochody 167,86 zł. Wydatkowano 4350,70 zł, w tyk koszty administracyjne wyniosły 62,50 zł, budowa schroniska 2141,77 zł, urządzenie wewnętrzne i ubezpieczenie 1057,30 zł, spłata długu u budowniczego (wynoszącego na ten czas około 3000 zł) – 405 zł, inne wydatki 690,23 zł (w tym widokówki – 426,80zł). Ewidencjonowana frekwencja w schronisku, która w roku 1923 wyniosła 3800 osób, w roku sprawozdawczym zmalała nieznacznie do 3365⁶⁰.

             W roku tym utworzyło się Koło Oddziału w Bielsku – opis działalności tego Koła, ze względu na to, że było ono podstawą powstania nowego oddziału PTT – podaję osobno⁶¹. Jak piszą w swoim sprawozdaniu prezes Jan Galicz i sekretarz Jerzy Cienciała w dniu 19 marca 1926, w roku 1925 siedziba oddziału mieściła się przy placu Dominikańskim 1 w gmachu seminarium żeńskiego. Przy oddziale istniała Sekcja Narciarska. W roku tym Oddział liczył 558 członków. Oddział oczywiście nadal gospodarował schroniskiem na Stożku, którego gospodarzem od 1 lutego 1926 roku był Emil Kolaczek. W roku 1925 przeprowadzono zakończono szalowanie schroniska wewnątrz i na zewnątrz deskami kosztem 3700 zł, oraz powiększono wyposażenie (łóżka, pościel, zegar, obrazy) kosztem 1700 zł.

              Skład Zarządu w roku 1925 przedstawiał się następująco: Jan Galicz – prezes, Karol Buzek – wiceprezes i skarbnik, Jerzy Cienciała – sekretarz, Wincenty Zając – zastępca skarbnika, Jerzy Żydek – gospodarz schroniska oraz członkowie: Karol Grycz, Józef Grzybowski, Stanisław Udziela, Stanisław Sowa, ks. Jan Sznurowacki, Franciszek Świątkowski, Jan Małysz. W Przeglądzie Turystycznym Nr 3-4 (który uzyskał status organu PTT) wydanym w grudniu 1925 roku ukazał się obszerny apel Zarządu Głównego PTT, w którym zwrócono się do wszystkich oddziałów towarzystwa z prośbą o wsparcie działalności Polskiego Towarzystwa Turystycznego „Beskid Śląski”. Wsparcie to miało polegać na zakupie cegiełek emitowanych przez ZG PTT na budowę schroniska na Kozubowej.

              W szeregu oddziałach pracujących poza obszarem Tatr istniało przeświadczenie, że ich potrzeby finansowe w zakresie znakowania szlaków i budowy nowych schronisk nie są traktowane równoprawnie z tatrzańskimi. Wyrazem tego niezadowolenia było pismo skierowane 22 października 1925 roku do Zarządu PTT przez Kazimierza Sosnowskiego, w którym w tej właśnie materii prosi o zmianę polityki Towarzystwa⁶². W tym celu 22 listopada 1925 roku zebrała się Komisja Zachodniobeskidzka w Cieszynie, a 27 grudnia 1925 roku w Nowym Targu. Chcąc uporządkować gospodarkę szlakami turystycznymi, Zarząd Główny PTT zaprosił do współpracy Beskidenverein, który od czasu konfliktu z Oddziałem Babiogórskim, starał się prowadzić własną politykę w tym zakresie. 18 listopada 1925 roku Oddział Górnośląski PTT przygotował propozycję porozumienia między Oddziałami PTT w Żywcu, Katowicach, Cieszynie, Nowym Targu i Bielsku oraz Beskidenverein. Zawarto w nim propozycję oddania Beskidenverein określonego terenu jako terenu działania, także zasady wzajemnego udzielania zniżek w schroniskach⁶³.

                Mimo dwukrotnego zaproszenia na konferencje w tej sprawie – przedstawiciele Beskidenverein nie uznali za stosowne przybyć, tłumacząc się brakiem zainteresowania takim ujednoliceniem, bowiem spodziewali się, że w wyniku tych konferencji Beskidenverein zostanie pozbawiony terenu do prowadzenie prac znakarskich. Reakcja Zarządu Głównego była szybka i właściwa. 10 listopada 1925 roku wystąpiono z odpowiednimi pismami do Akademii Umiejętności i Zarządu Dóbr w Żywcu⁶⁴, a w wyniku podjętych przez te instytucje decyzji – zawarto porozumienia o wyłączności na prace znakarskie z Zarządem Dóbr Arcyksiążęcych w Żywcu i Cieszynie oraz na terenach jej własności leśnej na terenach babiogórskich z Akademią Umiejętności. Uzyskał je Zarząd Oddziału Babiogórskiego PTT z Żywca po negocjacjach z przedstawicielami Akademii Umiejętności - pismem AU 1819/25 z dnia 25 listopada 1925^{65, 66}.

              Rozpoczął się kolejny etap wojny na pędzle w Beskidzie Żywieckim. Na wspomnianym powyżej spotkaniu Komisji Międzyoddziałowej PTT 22 listopada 1925 roku w obecności Walerego Goetla – przewodniczącego z ramienia ZG PTT, mjr Romaniszyna – członka ZG PTT, Mieczysława Orłowicza –członka ZG PTT, inż. M. Mączyńskiego i W. Midowicza - przedstawicieli Oddziału Babiogórskiego z Żywca, Jana Galicza – reprezentującego Oddział Cieszyński, Józefa Czaji – przedstawicieli Oddziału Nowotarskiego, A. Kęsy, Edmunda Kaźmierczaka, B. Mroczkowskiego, A. Dzięcioła – przedstawicieli Oddziału Górnośląskiego, oraz delegata zza granicy – Stanisława Wójcika z Towarzystwa Turystycznego Beskid Śląski z Orłowej⁶⁷, ustalono, że dla koordynacji poczynań należy powołać stałe zespoły robocze przy Międzyoddziałowej Komisji Zachodnio Beskidzkiej. W skład pierwszego z nich wchodziłoby po dwóch przedstawicieli Oddziałów PTT: górnośląskiego, cieszyńskiego i żywieckiego, w skład drugiego: nowotarskiego, pienińskiego, tarnowskiego i nowosądeckiego.

             Dokonano podziału obszarów działalności oddziałów PTT, w wyniku czego Oddział Babiogórski otrzymał gospodarkę turystyczną w grupie Pilska, w paśmie Babiej Góry i w Beskidzie Małym (zgodnie z tym ustaleniem Oddział Babiogórski wycofał pozwolenie dla Oddziału Górnośląskiego na wyznaczenie Głównego Szlaku Beskidzkiego na trasie z Węgierskiej Górski na Pilsko), Oddział Górnośląski na terenie pasma wiślańskiego i w grupie Wielkiej Raczy. Beskidenverein miał otrzymać część Beskidu Małego ograniczonego przełomem Soły i przełęczą Kocierską⁶⁸. Zebrani umówili także projekt porozumienia z Beskidenverein z ubolewaniem przyjmując fakt braku jego przedstawicieli na spotkaniu⁶⁹.

             W protokole z posiedzenia Komisji Zachodniobeskidzkiej w Katowicach z dnia 7 lutego 1926 roku znajdujemy informację o sporze z Beskidenverein i związanym z ta sytuacja problemami poruszanymi przez oddziały babiogórski i katowicki PTT. Ustalono, że oddziały żywiecki, katowicki i cieszyński będą starały się objąć całkowity teren Beskidów w swoją sferę znakowania. Poproszono  Zarząd Główny PTT o podjęcie szeregu działań wymierzonych przeciw niemieckim organizacjom turystycznym: do zwrócenia się do PZN o wykluczenie Wintersportklubu z szeregów PZN, jako stowarzyszenia nie należącego do konwencji turystycznej, do skierowania memoriału do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z podaniem, że Beskidenverein używa w swojej działalności nazewnictwa niemieckiego, pisma do Dyrekcji Ceł o pociągnięcie do odpowiedzialności osób nie mających uprawnień, a przebywających w pasie granicznym, oraz o ostrzeżenie Państwowej Komisji Ochrony Przyrody o spodziewanej rozbudowie schroniska na Babiej Górze. Proszono również o nagłośnienie sporu w polskiej prasie. Całość poczynań powinna zostać ukończona do 1 maja 1926 roku. W spotkaniu wzięli udział: z ramienia ZG PTT - Walery Goetel jako przewodniczący, Kazimierz Sosnowski – delegat ZG PTT, Jan Cienciała z oddziału cieszyńskiego, Władysław Midowicz z oddziału babiogórskiego, Antoni Kęsa, Alfons Dzięcioł i Bolesław Mroczkowski reprezentujący Oddział Górnośląski. Było to prawdziwe wypowiedzenie wojny niemieckim stowarzyszeniom turystycznym⁷⁰.

            Na rok 1926 wybrano zarząd oddziału w Cieszynie w składzie: Jan Galicz – prezes, Karol Buzek – wiceprezes i skarbnik, Jerzy Cieńciała – sekretarz, Wincenty Zając – zastępca skarbnika, Jerzy Żydek – gospodarz schroniska oraz członkowie: Karol Grycz, Stanisław Udziela, Stanisław Sowa, Erwin Szewczyk, ks. Jan Sznurowacki, Franciszek Świątkowski, Jan Małysz⁷¹. Wówczas Oddział liczył 529⁷² lub 549 (jak podaje w swoim piśmie z dnia 5 stycznia 1927 roku do ZG PTT Karol Buzek)⁷³ członków, w tym sekcja narciarska 104. W roku sprawozdawczym Wydział odbył 7 posiedzeń.

             W schronisku na Stożku oszklono kosztem 2200 zł zachodnią, otwartą dotychczas werandę i zaopatrzono w 3 gaśnice systemu „Perker” i 3 kadzie na wodę na wypadek pożaru. Skompletowano także kosztem przeszło 2000 zł zasoby pościeli. Na Kamiennym, w odległości 1 ¼ godziny od hotelu „Piast” w Wiśle zakupiono kosztem 550 zł parcelę pod budowę nowego schroniska. W roku 1926 wyznaczono szlak turystyczny na trasie Wisła – Stożek i Wisła – Kubalonka. Oddział posiadał znaczący majątek o wartości ok. 160000 zł (w tym trzy parcele – Mały Stożek, Czantoria i Kamienny). Dochody Oddziału wyniosły 9291 zł, w tym 1000 zł subwencja Ministerstwa Robót Publicznych oraz 300 zł subwencji od zakładów przemysłowych Górnego Śląska.

              W roku 1926 spłacono całkowicie dług za budowę schroniska na Stożku. Ewidencjonowany ruch turystyczny w schronisku na Stożku wyniósł ok. 5000 osób⁷⁴. W roku 1927 skład zarządu przedstawiał się następująco: Jan Galicz – prezes, wiceprezes i skarbnik – Karol Buzek, sekretarz – Jerzy Cienciała, zastępca sekretarza – Erwin Szewczyk, zastępca skarbnika – Wincenty Zając jednocześnie prezes sekcji narciarskiej, gospodarz schroniska na Stożku – Jerzy Żydek, oraz członkowie: Jan Sznurowacki, Ferdynand Buchta, Jan Małysz, Stanisław Sowa, Karol Grycz, Stanisław Udziela, J. Markiewicz, Stanisław Hławiczka, Józef Korzeniowski⁷⁵.

              Chcąc wesprzeć schronisko na Stożku, celem popularyzacji jego działalności zarząd oddziału postanowił zamówić swoim pismem z dnia 24 maja 1927 roku inserat do „Przeglądu Turystycznego” – wydawnictwa ZG PTT⁷⁶. Problemy finansowe oddziału miały charakter dosyć poważny, bowiem 18 listopada 1927 roku Sekretarz ZG PTT zwraca się do Oddziału z prośba o uregulowanie zaległości za inserat w wysokości 70 zł, bowiem rachunek wystosowany do Oddziału 7 sierpnia 1927 roku dotychczas nie został uregulowany⁷⁷. Widać też, ze zarząd oddziału nieco się na ZG PTT obraził, bowiem swoim pismem z dnia 15 grudnia 1927 roku zawiadamia, że nie wyśle swojego delegata na zebranie ZG PTT, bowiem szkoda mu na ten cel pieniędzy, a jednocześnie uważa, że wobec posiadania ok. 1200 członków Oddział Cieszyński powinien posiadać reprezentację w ZG PTT, a nie jedynie prawo obecności z głosem doradczy⁷⁸.

              W roku 1928 Walne Zgromadzenie Oddziału odbyło się 25 lutego. W roku sprawozdawczym 1927 odbył zarząd 6 posiedzeń. Oddział liczył w tym roku 1218 członków. Sytuacja finansowa oddziału nadal przedstawiała się korzystnie, przy czym nadal nie stać było oddziału na rozpoczęcie budowy schroniska na Kamiennym. Dochody wyniosły 16200 zł, wydatki zaś 15 776 zł. Majątek Towarzystwa miał wartość 159 195 zł. Największe wydatki poniósł Oddział na kolejne prace związane ze schroniskiem na Stożku. W schronisku, w którym zainstalowana telefon w roku 1927 gościło w 1927 roku około 6000 osób.

               W 1927 roku Sekcja Narciarska prowadziła bardzo ożywioną działalność. 16 stycznia zorganizowała zawody klubowe na Stożku, 2 lutego odbyły się zawody międzyklubowe o nagrodę przechodnią miasta Cieszyna. W zawodach wzięło udział 6 stowarzyszeń, które przysłały 15 sztafet. Trasa prowadziła z Czantorii do Cieszyna i wynosił 24 km. Najlepszy czas uzyskała sztafeta 3 p. s. p. – pokonała ten dystans w 2 godziny 11 min i 22 sekundy. Organizację zawodów wsparł starosta dr Kisiała, a w organizacji pomocy udzielił 4 p. s. p. oraz miejscowi działacze Beskideverein. 19 lutego 1927 roku pierwszy raz zorganizowano zawody dla młodzieży o nagrodę przechodnią byłego prezesa Sekcji – dyr. Grzybowskiego. Członkowie Sekcji Hławiczka i Adamczyk brali udział w zawodach o mistrzostwo Z. N. we Lwowie, gdzie pierwszy uzyskał drugie miejsce w skokach, a drugi – czwarte w biegu⁷⁹.

10 listopada 1927 roku odbyło się Walne Zgromadzenie Sekcji Narciarskiej „Watra”.

             W roku 1928 skład zarządu oddziału przedstawiał się następująco: Jan Galicz – prezes, Karol Buzek – wiceprezes i skarbnik, od 1 września 1928 roku Florian Balcer – sekretarz, od 1 stycznia do 31 sierpnia sekretarzem był Jerzy Cienciała, gospodarz schroniska na Stożku – Jerzy Żydek i członkowie Zarządu: Erwin Szewczyk, Jan Sznurowacki, Stanisław Sowa, Stanisław Udziela, Wincenty Zając, Ferdynand Buchta, Jan Małysz, Stanisław Hławiczka, Kazimierz Markiewicz, Aleksander Hatłas. Nie doszły do skutku w roku 1928 zawody o puchar miasta Cieszyna za względu na warunki śniegowe. Główną formą działania był udział członków Sekcji Narciarskiej w organizowanych przez inne Kluby i Towarzystwa zawodach oraz uczestniczenie z spotkaniach klubowych w hotelu „Pod Jeleniem”⁸⁰. Zawodnicy startowali w zawodach o mistrzostwo śląska na Klimczoku zorganizowanych przez Wintersportklub z Bielska, a także (Adamczyk) w zawodach o mistrzostwo Polski w Zakopanem. W sprawozdaniu z działalności Sekcji Narciarskiej za okres 17 listopada 1927 do 10 listopada 1928 poznajemy ówczesny skład Zarządu Sekcji. Prezesem był Wincenty Zając, wiceprezesem – Józef Berger, sekretarzem – Adam Sabela, skarbnikiem – Stefan Tarach, bibliotekarzem – Jan Michejda, gospodarzem – Jan Adamczyk, kapitanem sportowym – Karol Szczepański, a delegatem wojskowym – mjr Kopecki. Sekcja liczyła 27 członków. Na walnym zebraniu Sekcji właśnie 10 listopada 1928 roku uchwalono nazwę – Watra.

            Jedną z ważniejszych podjętych spraw była budowa skoczni narciarskiej w Cieszynie. Za najlepsze miejsce, dodatkowo potwierdzone przez specjalnie w tym celu przybyłego do Cieszyna mjr Ziętkiewicza, uznano teren w okolicy pływalni miejskiej między drogą bogucicka z Cieszyna do Puńcówki. Natychmiast wykonano prace ziemne, pod nadzorem o z fundacji inż. Szeligi. Mimo dużego zapału uznano za stosowne nie doprowadzać budowy do końca z powodu zbyt małej ilości dni śnieżnych w Cieszynie, co spowodowałoby znikome wykorzystanie obiektu⁸¹.

             Bardzo ciekawie przedstawiają się wyniki finansowe oddziału za rok 1928. Osiągnięto przychód w wysokości 14 369,61 zł za składki w Cieszynie i otrzymano z Bielska – od Koła 8777,40 zł tytułem należności za wkładki i druki. Oddział otrzymał dwie subwencje: od Ministerstwa Rolnictwa (to właśnie Ministerstwo zajmowało się na ten czas turystyką) w wysokości 1500 zł i od Województwa Śląskiego w wysokości 2000 zł. Otrzymał także darowiznę od dra Kotasa w wysokości 219,75 zł oraz od Koła w Bielsku w wysokości 500 zł na budowę wodociągu w schronisku. Koło w Bielsku przekazało też 600 zł na budowę komina. 1500 zł tytułem czynszu wpłacił J. Szymura. Wśród wydatków największe oczywiście stanowiły schroniskowe: wodociąg, lodownia, okna, piece i roboty wewnętrzne oraz wykonano studnię głęboką na 4 m i o 43 m poniżej schroniska – 15 166,02 zł oraz zakup pościeli do schroniska 2141,46 zł. Wydano także 219,75 zł (darowizna dr Kotasa) na zakup parceli na Kamiennym, a także 69,36 zł na prace znakarskie. Oddział posiadał cztery parcele: na Stożku Wielkim o wartości 250 zł, na Stożku Małym o takiej samej wartości, na Czantorii o wartości 200 zł i na kamiennym o wartości 550 zł⁸². W roku 1928 zarząd Oddziału odbył 6 posiedzeń, przyjął i odpowiedział na 110 pism. Członków Oddział liczył 2076 ( z tego w Cieszynie 1246) i miał czynne dwa Koła: w Bielsku z 740 członkami i w Czechowicach Dziedzicach z 90 członkami. W ramach prac w górach odnowiono wszystkie szlaki w rejonie Wisła – Stożek – Kubalonka i umieszczono 8 tablic orientacyjnych⁸³.

             16 lutego 1929 roku w Krakowie spotkała się Komisja Międzyoddziałowa Zachodniobeskidzka. Z ramienia Zarządu Głównego w spotkaniu uczestniczyli: dr Nowicki, dr W. Goetel dr Stolfa, mjr Romaniszyn, K. Sosnowski. Oddziały reprezentowali: katowicki – Antoni Kęsa, babiogórski – inż. M. Mączyński, Koło PTT w Białej – Józef Braszka, Wincenty Zając, Koło w Bielsku – Zygmunt Lubertowicz, Aleksander Hatłas, J. Markiewicz.W ramach prac znakarskich ustalono, że Oddział Górnośląski wyznakuje szlak z Równicy przez Kamienny na Baranią Górę, Oddział w Cieszynie wyznakuję szlak na trasie Czantoria – Stożek – Kubalonka⁸⁴.

             Beskidenverein nie reagował pozytywnie na propozycje współpracy kierowane pod jego adresem przez Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. Brak woli współpracy spowodował, że 27 czerwca 1929 roku Prezes i Sekretarz ZG PTT podpisali pismo L. 804/29 do Związku TowarzystwBeskidzkich, w którym zawiadamiali, że nie widzą możliwości kontynuowania współpracy przy zagospodarowaniu Beskidów Zachodnich. Mimo tego, 29 lipca 1929 roku pismem L. 1196/29 ci sami przedstawiciele ZG PTT zapraszają przedstawicieli Beskidenverein na spotkanie Komisji Zachodniobeskidzkiej I, które odbyło się 3 sierpnia 1929 roku w Cieszynie⁸⁵. W spotkaniu uczestniczyli: Kazimierz Sosnowski – przedstawiciel Zarządu Głównego PTT, Augustynowicz – reprezentant oddziału babiogórskiego, prof. Merta – reprezentant Koła Bialskiego, prof. Lubertowicz – reprezentant Koła Bielskiego, inż. Górski – reprezentujący Oddział Górnośląski, prof. Cienciała – reprezentant oddziału cieszyńskiego, inż. Tyski –reprezentant Koła Rybnickiego. Wśród zaproszonych gości byli: W. Kroczek z Beskidenverein, Wójcik z Orłowej oraz W. Midowicz. Na tym spotkaniu dużo czasu poświęcono na omawianie techniki znakowania szlaków turystycznych. Szereg oddziałów spotkało się z wyrzutem ze strony Kazimierza Sosnowskiego, który zarzucił nie stosowanie się do Instrukcji znakowania. Wskazano na okolice, gdzie istniejąca sieć szlaków turystycznych jest już tak gęsta, że turysty nie wie jak się w niej poruszać. Jako przykład podano tu okolice Stożka, Klimczok, Magurę i całe Pieniny. Jako przykład negatywny podano działalność Tow. Naturfreunde z Królewskiej Huty, które znakując według swojego systemu wprowadza zamieszanie w sieci szlaków w okolicach Błatniej. W czasie dyskusji prof. Sosnowski wyraził opinię, że istniejąca sieć szlaków turystycznych jest już Beskidach Zachodnich wystarczająca i nie wymaga dalszej rozbudowy. Zdanie to podzieliła reszta członków Komisji i podjęto w tej materii uchwałę, apelując o zaniechanie tworzenia nowych szlaków na rzecz prac mających na celu ich utrzymanie i konserwację.

             Dokonano również nowego podziału zakresu działania w górach. Oddział Babiogórski ze swoimi Kołami otrzymał: pasmo Jałowieckie, Babiogórskie, grupę Pilska i Wielkiej Raczy po Zwardoń i Beskid Mały po prawym brzegu Soły, Beskidenverein: Beskid Mały po lewym brzegu Soły, grupa Klimczoka z Magórą, Stołowem i Błatnią po Przeł. Beskid między Brenną a Szczyrkiem, ponad to ścieżki dojściowe do schroniska na Babiej Górze z Jeleśni przez Przyborów i z Polhory oraz ze Szczyrku do schroniska narciarskiego na Skrzycznem i doliną Żylicy do Przełęczy Salmopolskiej, Oddział Górnośląski: pasmo Wiślańskie od Przeł. Beskid po Zwardoń, pasmo Równicy między Brennicą a Wisełką, Oddział Cieszyński: pasmo Czantorii i Stożka po Przeł. Kubalonkę, dojścia z Wisły do pasma Równicy, pasmo Kozińca i Góry Istebniańskie. Zaapelowano także o budowę początku Głównego Szlaku Karpackiego na trasie początkowej od Ustronia na Czantorię⁸⁶.

            Kolejne walne zgromadzenie oddziału w Cieszynie odbyło się 23 lutego 1929 roku. Wybrano na nim nowy zarząd, który ukonstytuował się w składzie: Jan Galicz - prezes, Kazimierz Markiewicz – I wiceprezes, Jan Kotas – II wiceprezes, Jerzy Cienciała – sekretarz, Florian Balcar – zastępca sekretarza, Jan Gibiec – skarbnik, Jerzy Żydek – gospodarz schroniska na Stożku. Członkami Zarządu zostali: Jan Małysz, Ludwik Kojzar, Adam Sabela, Stanisław Sowa, Karol Szczepański, ks. Jan Sznurowacki, Stanisław Udziela, Wincenty Zając.

             W Sprawozdanie Zarządu Głównego Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1929 do 28 lutego 1930 pojawiła się informacja, że oddział posiada także koło w Dziedzicach⁸⁷ z prezesem ks. Ludwikiem Kojzarem na czele. Dużym problemem, który budził emocje w oddziałach PTT pracujących na Śląsku był podział terytorialny naboru członków i opłacania przez nich składek członkowskich. Wobec dużej atrakcyjności posiadania legitymacji PTT gwarantującej swobodne przechodzenie granicy w ramach konwencji turystycznej, oddziały zachodniobeskidzkie miały znaczącą liczbę członków, a składki były znaczącym przychodem budżetu.

              W latach 1928 i 1929 nasiliły się sprawy związane z pozyskiwaniem przez Koło Bialskie Oddziału Babiogórskiego PTT członków w Bielsku, gdzie funkcjonowało Koło Bielskie Oddziału PTT w Cieszynie. Problem stanął na zebraniu Komisji Międzyoddziałowej PTT (organu zajmującego się od początku lat dwudziestych uzgadnianiem poczynań oddziałów PTT w zakresie zagospodarowania turystycznego), która na swoim spotkaniu 16 lutego 1929 roku w Krakowie określiła zasady naboru członków jednoznacznie pozostawiając Kołu w Bielsku ten teren. Ta właśnie Komisja, wybrała Cieszyn na miejsce swoich obrad 3 sierpnia 1929 roku. W trakcie jej obrad reprezentujący Oddział „Beskid Śląski” J. Cienciała powiadomił zebranych o podjęciu przez Oddział decyzji o budowie schroniska na Kamiennym⁸⁸.

             27 lutego 1927 roku Zarząd Oddziału zestawił w informacji dla Zarządu Głównego PTT całość pomieszczeń użytkowych w schronisku na Stożku. Było ich ogółem 24, z tego w suterenach 2 piwnice, 2 komory, 2 kuchnie i 2 pokoje dla dzierżawcy, na parterze sala główna, sala mała, pokój klubowy, bufet i jeden pokój kołop bufetu oraz 3 oszklone werandy, na pierwszym piętrze sala na noclegi wspólna i 7 pokoi oraz 3 oszklone werandy, na poddaszu 2 pokoje i sala na noclegi wspólne na siennikach. Ogółem w schronisku jest 50 miejsc noclegowych na łóżkach oraz ok. 70 miejsc noclegowych na siennikach. Opłata za nocleg na łóżku wynosi 3 zł, dla członków PTT 1,50 zł, za siennik 50 gr i nocleg na słomie 30 gr. Za wstęp do schroniska należało zapłacić: 10 gr członkowie PTT, 20 gr pozostali, dzieci i wycieczki szkolne – 10 gr⁸⁹.

             Dnia 8 września 1929 roku odbyło się uroczyste otwarcie schroniska na Kozubowej, wybudowanego przez Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” z Orłowej. Oddział Cieszyński reprezentowali na otwarciu J. Cienciała i prezes Koła bielskiego – Z. Lubertowicz. Działalność tego stowarzyszenia została wsparta przez Oddziały w Cieszynie i w Koło w Bielsku kwotami po 500 zł.

            19 listopada 1929 roku odbyło się doroczne zebranie Sekcji Narciarskiej Watra. Wybrano na nim nowy zarząd na lata 1929 – 1930 w składzie: Wincenty Zajonc – prezes, A. Firlejówna – sekretarz, A. Sabela – skarbnik, K. Szczepański – kapitan sportowy. Sekcja należała do Polskiego Związku Narciarskiego z prawem do 1 głosu na Walnym Zgromadzeniu. Jak podają w sprawozdaniu z czynności zarządu za rok 1929 J. Galicz i J. Cienciała Oddział wydał w tym roku „Turystyczną Mapę Orientacyjną Beskidów Śląskich” autorstwa Stanisława Sowy, oraz rozpoczął współpracę z Instytutem Kartograficznym Gea z Warszawy w podziałce 1 : 75000. Prace nad nazewnictwem prowadził Jan Kotas, który w ponad 70 przypadkach skorygował nazewnictwo wracając do jego polskich korzeni. W roku 1929 wykonano także niewielki zakres prac w górach, a mianowicie staraniem St. Sowy odnowiono znaki z Wisły do schroniska na Stożku, a także wykonano 9 dużych blaszanych tablic orientacyjnych, które w roku 1930 miały zostać rozmieszczone na wybranych dworcach kolejowych i najważniejszych punktach w górach od Czantorii po Stożek. Przez cały 1929 rok trwały dalsze prace w schronisku na Stożku. Wybudowano czwarty komin, co umożliwiło ogrzewanie kolejnych pokoi dotychczas pozbawionych ogrzewania, wstawiono 3 piece kaflowe do sali głównej, pokoju klubowego i sali wspólnej, wybudowano stajnię dla konia i krowy gospodarza, do wybudowanej w 1928 roku studni i wodociągu, celem ułatwienia poboru wody zakupiono i silnik benzynowy, który zamontowany w 1930 roku ułatwił korzystanie z bieżącej wody.

            Chcąc w pełni ewidencjonować ruch turystyczny w schronisku wyposażono restauratora J. Szymurę w bilety wstępu i noclegowe dla każdego turysty. W roku 1929 schronisko odwiedziło 5437 osób i 26 wycieczek szkolnych. W 1929 roku Oddział Cieszyński liczył 3005 członków, w tym 1490 liczyło Koło w Bielsku i był najliczniejszym oddziałem w całym PTT. Oddział pozyskał w tymże roku subwencję z Ministerstwa Robót Publicznych, które przekazało 1500 zł na realizację prac w schronisku na Stożku⁹⁰. W tymże 1929 roku Koło Bielskie Oddziału Cieszyńskiego PTT wyznakowało szlak z Polany na Czantorię kolorem czerwonym (odcinek Głównego Szlaku Beskidzkiego – ostatni odcinek Głównego Szlaku Beskidzkiego między Krynicą a Ustroniem⁹¹), z Istebnej doliną Olzy do Pietraszonki, na Gańczorkę i Karolówkę do ścieżki z Przysłupia do Milówki - kolorem zielonym⁹².

            W sumie Oddział zarządzał w tym roku siecią 35 km szlaków – w tym 10 km posiadało Koło w Bielsku. Koszt napraw w roku 1929 wyniósł – 754,60 zł, w tym Koło w Bielsku 350 zł. Ogółem Oddział uzyskał 41634,41 zł dochodu i poniósł 41332,41 zł wydatków. Wartość schroniska osiągnęła kwotę 147000 zł, jego wyposażenia – 26000 zł, a w roku 1929 dochód z obiektu wyniósł 3000 zł.

             W dniu 15 marca 1930 roku odbyło się kolejne walne zgromadzenie oddziału. Wybrano zarząd w składzie: Jan Galicz – prezes, Kazimierz Markiewicz – I wiceprezes, dr Jan Kotas –II wiceprezes, Jerzy Cienciała – sekretarz, Wincenty Zając – zastępca sekretarza, Jan Gibiec – skarbnik, Adam Sabela – zastępca skarbnika i członkowie: Juliusz Truszkowski, Ludwik Kojzar, H. Boryczko, Aleksander Hatłas, Zygmunt Lubertowicz, Florian Balcar, Stanisław Sowa, Karol Szczepański, Jan Sznurowacki, Stanisław Udziela, Karol Lipowczan. Zarządcą schroniska był Jan Żydek, restaurację prowadził Józef Szymura. Z okazji 20 lecia istnienia walne zebranie nadało tytuł członka honorowego oddziału: Karolowi Buzkowi, Janowi Galiczowi, Janowi Gibcowi, Janowi Kotasowi, Mieczysławowi Orłowiczowi, Cyrylowi Ratajskiemu, Kazimierzowi Sosnowskiemu⁹³.

            W roku 1930 zarząd oddziału zebrał się 5 razy. Chcąc lepiej zorganizować pracę zarządu, na posiedzeniu w dniu 2 kwietnia 1930 roku postanowiono powołać specjalistyczne Komisje. Do Komisji Propagandy należeli St. Sowa, St. Udziela, J. Sznurowacki. Zajmował się ona propagandą turystyki, jej członkowie przygotowali na Wystawę Komunikacyjno – Turystyczną, która odbyła się od 7 lipca – 10 sierpnia 1930 roku dziesięć zdjęć w formie dużych obrazów ukazujących piękno Beskidu Śląskiego. Na pięciu stacjach kolejowych i w trzech pensjonatach na terenie Beskidu Śląskiego rozwieszono mapę turystyczną oraz tablice orientacyjne z zaznaczeniem przebiegu szlaków turystycznych. Wynajęto także w Cieszynie na Rynku okno wystawowe, gdzie dla propagowania wycieczek górskich wystawiono 4 barwne obrazy, mapę plastyczną Beskidu, oraz zdjęcia z interesujących terenów górskich wykonane przez St. Sowę. Komisja dla Prac w Górach w składzie: Karol Szczepański, Karol Lipowczan i Adam Sabela umieściła na dworcach kolejowych w: Cieszynie, Goleszowie, Ustroniu, Ustroniu Polanie i Wiśle oraz na Hotelu „Czantoria” w Ustroniu Polanie i na restauracji R. Halamy w Wiśle wykonane w 1929 roku tablice. Ważnym elementem działalności Oddziału było osiągnięcie porozumienia z Zarządem Lasów Państwowych w Cieszynie w sprawie udzielenia wyłączności Oddziałowi na znakowanie szlaków turystycznych na terenie gmin Wisła, Istebna i Brenna. Wyznakowano również kilka ścieżek turystycznych: z Wisły na Kamienny i dalej na Salmopol w kolorze żółtym, z Malinki na Jaworzyny w kolorze zielonym i z Wisły od Halamy przez Łabajów na Stożek w kolorze zielonym.

              Łączna długość wyznakowanych szlaków w 1929 roku wyniosła 35 km, dodatkowo koło w Bielsku wyznakowało 10 km szlaków turystycznych⁹⁴. Komisja Schroniskowa, do której należeli J. Galicz, St. Sowa i J. Żydek zajmowała się urządzeniem schroniska na Stożku, gdzie uruchomiono zakupiony w ubiegłym roku silnik spalinowy do pompy wody, przeszklono werandy na górnej kondygnacji, dach nad weranda przykryto blachą, zakupiono także nowe stoły do sali głównej. W roku 1930 schronisko odwiedziło 6890 osób i 28 wycieczek szkolnych.

             Ciekawy dokument odnaleziony w aktach CATG PTTK w Krakowie nie najlepiej świadczy o działalności schroniska. Do zarządu oddziału skargę na prowadzących obiekt wniósł nie kto inny jak sam Mieczysław Orłowicz. Otóż podczas jego noclegu z 7/8 czerwca 1930 roku nie mógł we właściwy sposób wypocząć przed dalszą wycieczką. Według jego relacji grupy pijanych turystów przybywały do schroniska do 2 godziny w nocy zakłócając spokój, podczas gdy gospodarze nie czynili żadnych starań o uspokojenie hałaśliwych gości. Następnego dnia rano, gdy grupa Orłowicza próbowała o godzinie 6 wyjść na trasę ze schroniska, aby zdążyć na czas do schroniska na Kozubowej, okazało się że obsługa w schronisku wstaje na tyle późno, że śniadania wydawane są dopiero ok. 7 godziny. Nie można było także zapłacić za nocleg, gdyż dopiero po groźbie wyjścia bez zapłaty „zdecydowała się wyjść w negliżu po pieniądze dzierżawczyni schroniska”. List swój zakończył Orłowicz apelem, o obostrzenie regulaminu schroniskowego i zasad jego przestrzegania, tak aby turyści mogli swobodnie korzystać ze schroniska⁹⁵.

             W roku 1930 Komisja Ochrony Przyrody do której należeli K. Simm, J. Cienciała i M. Nunberg rozpoczęła starania o utworzenie rezerwatu przyrody na stokach Baraniej Góry, Komisja Turystyczna nie wykazała się znaczącą działalnością.

            W aktach Centralnego Archiwum Turystyki Górskiej w Krakowie znajdujemy interesującą korespondencję na temat wspierania przez państwo polskie pozostającego poza granicami stowarzyszenia Polskie Towarzystwo Turystyczne Beskid Śląski z siedzibą w Orłowej. W dniu 2 stycznia 1930 roku Zarząd Główny PTT zwrócił się z prośbą do prezesa zarządu oddziału PTT w Cieszynie – Jana Galicza o przekazanie kwoty 5000 zł jako subwencję na działalność turystyczną z przekazaniem poufnej informacji, że wsparcie to pochodzi od Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego⁹⁶. W swoim piśmie z dnia 21 stycznia 1930 roku prezes Galicz potwierdził przekazanie pieniędzy wraz z pokwitowaniem⁹⁷. Sprawa nieco się przeciągała, bowiem żądani także i rozliczenia przekazanej kwoty, aż 28 marca 1930 roku Władysław Wójcik (prezes) i Gustaw Zielina (gospodarz) przesłali rozliczenie z wydanej subwencji, stwierdzając, że została ona wydatkowana na zapłacenie zaległych rachunków za zaległości finansowe wynikłe działalności schroniskowej⁹⁸.

            26 maja 1930 roku zarząd oddziału wystąpił z interwencją zarówno do Państwowej Rady Ochrony Przyrody oraz do Departamentu Leśnego Ministerstwa Rolnictwa w sprawie rozpoczętych wyrębów leśnych na ponad 300 hektarowym obszarze leśnym u źródeł Wisły. W odpowiedzi, skierowanej do oddziału poprzez Zarząd Główny PTT potwierdzono słuszność interwencji wraz ze informacją o przygotowywanym projekcie stworzenia rezerwatu przyrody w tej okolicy i zaproszeniem Kazimierza Sima do współpracy przy tych działaniach⁹⁹.

 W roku 1930 ukazała się wydana staraniem Instytutu Kartograficznego „Gea” mapa turystyczna Beskidu Śląskiego. Po odłączeniu się od Oddziału Kół w Bielsku i Dziedzicach liczebność członków spadła do 1553 osób na koniec 1930 roku¹⁰⁰, mimo powstania w kwietniu 1930 roku Koła w Skoczowie¹⁰¹. 21 grudnia 1930 roku w lokalu PTT w Krakwie odbyło się posiedzenie Komisji Zachodniobeskidzkiej. Wśród obecnych był Walery Goetel, Emil Stolfa, Kazimierz Sosnowski jako reprezentanci Zarządu Głównego oraz przedstawiciele Oddziałów PTT w Żywcu (St. Merta – również Koło w Białej), Katowicach (R. Górski), Cieszyna (A. Sabela), Bielska (Z. Lubertowicz i Czaputa), Akademickiego w Krakowie (Midowicz i Leszczycki), Rabki (J. Czoponowski), Nowego Sącza (F. Rapf), Bochni (P. Galas i B. Nowak) i Tarnowa (E. Carewicz). Między innymi ustalono podział na dwie Podkomisje: w pierwszej z nich miały działać oddziały PTT w Żywcu, Katowicach, Cieszynie, Bielsku i Akademicki w Krakowie. Zatwierdzono również projekt regulaminu prac Komisji oraz ostateczny tekst instrukcji znakowania.

            Oddział w roku 1930 osiągnął przychody w wysokości 41065 zł i poniósł koszty działalności w wysokości 40450 zł, a majątek oddziału osiągnął wartość 173407 zł¹⁰². Walne zebranie oddziału w 1931 odbyło się 21 lutego. Wybrano zarząd w składzie: J. Galicz – prezes, Stanisław Sowa – I wiceprezes, Jan Kotas – II wiceprezes, Florian Balcar – sekretarz, Jan Zembaty – zastępca sekretarza, Jan Gibiec – skarbnik, Adam Sabela – zastępca skarbnika, oraz członkowie: Jerzy Cienciała, Franciszek Czapla, Jan Juraszek, Karol Szczepański, Jan Sznurowski, Stanisław Udziela, Józef Zając, Paweł Raszka, Juliusz Truszkowski, Karol Lipowczan. Zarządcą schroniska nadal był Jerzy Żydek. W roku sprawozdawczym nie prowadzono większego zakresu prac – poświęcono sporo wysiłku przy realizacji kolejnych prac związanych z dalszym wykończeniem schroniska na Stożku. Plany pracy były bardzo szerokie – ale oparte głównie o spodziewane dotacje, głównie od Ministerstwa Robót Publicznych(od którego w roku 1930 nie otrzymano żadnego wsparcia). Jak podaje w swojej korespondencji prezes Galicz (pismo L. 35 z dnia 5 marca 1931 roku) do Zarządu Głównego PTT, na zebraniu Zarządu Oddziału w dniu 4 marca 1931 roku uchwalono bardzo bogaty program działania i proszono o dotację na: w kwocie 5000 zł na wydanie przewodnika po Beskidzie Śląskim i Śląsku Cieszyńskim opracowanego przez J. Galicza, w kwocie 2000 zł na wydanie III Rocznika Oddziału Cieszyńskiego, w kwocie 6000 zł na remont schroniska na Stożku (naprawa dachu i osuszenie), w kwocie 10 000 zł na zakup materiałów na budowę schroniska na Kamiennym oraz 1000 zł na prace na szlakach turystycznych¹⁰³.

          Nakładem oddziału ukazał się „Przewodnik po Beskidzie Śląskim i Śląsku Cieszyńskim” autorstwa Jana Galicza. Wydanie przewodnika ostatecznie zostało dotowane przez Gminę Cieszyn subwencją w wysokości 500 zł. W roku 1931 w atmosferze skandalu ukazało się wydanie mapy Beskidów Śląskich. Mapa w nakładzie 2000 sztuk, na zlecenie Oddziału Cieszyńskiego ukazała się (po rozpoczęciu starań w roku 1929 i prowadzeniu ich w 1930) na początku 1931 roku. Wydana przez Instytut Kartograficzny Gea, będący na progu bankructwa, pełna błędów, została skierowana do oddziału w październiku 1930 roku i wymagała znacznych poprawek – w tym brakowało kilku oznakowanych ścieżek, które musiano uzupełnić ręcznie. Jednocześnie, poza Oddziałem, który zapłacił za cały nakład Wydawnictwo rozprowadzało nie skorygowaną mapę na własny użytek. Oddział zagroził procesem pismem z 10 grudnia 1930 roku, co jednak nie przyniosło odpowiedniego rezultatu¹⁰⁴.

             Na koniec roku 1931 Oddział liczył 1621 członków, z tego 312 należało do Koła w Skoczowie. Schronisko w 1931 roku odwiedziło ponad 7000 gości¹⁰⁵. 9 maja 1931 roku w Bielsku spotkała się I Podkomisja Komisji Zachodniobeskidzka. Obecni byli: W. Goetel, K. Sosnowski i dr Stolfa reprezentujący ZG PTT. Oddziały były reprezentowane: bielski – Z. Lubertowicz i K. Markiewicz, cieszyński – J. Galicz, Koło w Skoczowie - Truszkowski, katowicki – Górski, krakowski akademicki – W. Midowicz i W. Pawlik, babiogórski – Braszka. Podjęto najważniejsze decyzje związane z koniecznością uzyskania od władz państwowych regulacji prawnych zmierzających do ochrony prawnej szlaków turystycznych, w tym do zakazu prowadzenia prac znakarskich przez osoby prywatne. Rozdzielono także teren pracy oddziałom PTT: babiogórskiemu, zakopiańskiemu, cieszyńskiemu i górnośląskiemu. Udzielono także zgody dla Koła PTT w Skoczowie na wyznakowanie szlaków: Brenna – Stary Groń – Salmopol, Brenna – Orłowa, Brenna – Beskidek – Szczyrk, Równica – Brenna przez Szlamówkę.

          Na spotkaniu 30 czerwca 1931 w Suchej Beskidzkiej I Podkomisja Zachodniobeskidzka rozgraniczyła teren znakowania między Oddziałem Górnośląskim i Cieszyńskim w Wiśle wzdłuż potoku Kopydło na Przełęcz Kubalonkę, tak że pasmo Kozińca pozostawało po stronie Oddziału Górnośląskiego. Ustalony został kolor czarny jako kolor szlaku z Brennej przez Stary Groń na pasmo Wiślańskie, a także wyrażono zgodę Oddziałowi Bielskiemu na wyznakowanie kolorem żółtym szlaku od Rycerki Górnej na Wielką Raczę. W spotkaniu uczestniczyli: K. Sosnowski jako przewodniczący, Jan Galicz z oddziału cieszyńskiego, Oskar Caputa z oddziału bielskiego, Juliusz Truszkowski z Koła w Skoczowie, Stanisław Sojka z Koła Bialskiego, Wiktor Fucik z oddziału babiogórskiego. Walne zebranie koła w Skoczowie odbyło się 23 maja 1931 roku. Ukonstytuował się zarząd w osobach: Karol Kisza – prezes, Juliusz Truszkowski – wiceprezes, Jerzy Wojnar – sekretarz, Władysław Jamróz – skarbnik oraz członkowie: Jan Buzek, Robert Jakubetz, Aleksander Krpec, Jan Konheisner, Gustaw Morcinek, (?) Raszka, Juliusz Stritzki, Jan Żebrok. W roku 1931 działacze Koła korzystając z wyżej przytoczonego zezwolenia, wyznakowali szlakiem czarnym ścieżkę z Brennej na Stary Groń i Grabową¹⁰⁶.

            Walne zgromadzenie oddziału w roku 1932 odbyło się 20 lutego. Skład zarządu na rok 1933 przedstawiał się następująco: J. Galicz – prezes, St. Sowa – I wiceprezes, J. Kotas – II wiceprezes, Antoni Chwierut – sekretarz, F. Balcar – zastępca sekretarza, J. Gibiec – skarbnik, A. Sabela – zast. skarbnika oraz członkowie: Andrzej Biłko, Franciszek Czapla, Jan Juraszek, Karol Szczepański, J. Sznurowacki, J. Zając, J. Zembaty, J. Żukowski, Jan Buzek, Karol Kisza, J. Truszkowski, K. Lipowczan, Julian Plutyński. W roku 1931 z zarządu ustąpił St. Udziela. Zarządcą schroniska był Julian Plutyński, jego zastępcą J. Żydek. Rok 1932 oddział kończył z liczbą 1456 członków¹⁰⁷.

            W roku 1932 Komisja Propagandy i Ruchu Turystycznego w dalszym ciągu utrzymywała okno wystawowe w cieszyńskim rynku, w którym prócz wydawnictw prezentowano mapę plastyczną Beskidu Śląskiego. Komisja zorganizowała 4 wycieczki, a w dniach 9 i 10 lipca 1932 roku na Stożku uroczystości z okazji 10 lecia oddania schroniska do eksploatacji. Komisja Schroniskowa, w której skład weszli: J. Galicz, St. Sowa, J. Plutyński i J. Żydek, doprowadziła do zakupu na wyposażenie obiektu 50 krzeseł w stylu istebniańskim wykonanych przez Ludwika Konarzewskiego. Rok ten był kolejnym walki z uporczywą wilgocią. Wykonano nowy dach, blaszany w miejsce poprzedniego, gontowego z powodu złego wykonania nie zapewniającego należytej szczelności. Wilgoć i grzyb pojawiały się w wielu pomieszczeniach schroniska co spowodowało konieczność podjęcia szeregu kosztownych prac. Komisja dla Prac w Górach w składzie: St. Sowa, A. Sabela, K. Lipowczan i K. Szczepański w trakcie swojego posiedzenia 23 kwietnia 1932 roku ustaliła zakres prac znakarskich na bieżący rok. Postanowiono i w konsekwencji zrealizowano odnowienie szlaku od Halamy do schroniska na Stożku. Szlak wyznakowany kolorem biało – zielono – białym odnowił J. Żydek a Adam Lipowczan, Karol Lipowczan i K. Szczepański wyznakowali kolorem także biało – zielono – białym ścieżkę ze stacji kolejowej Obłaziec doliną Jawornika przez Soszów pod Stożek a K. Lipowczan i K. Szczepański kolorem biało – niebiesko – białym wyznakowali szlak od Oazy w Wiśle przez Kobylą na Stożek i przełożyli szlak czerwony w rejonie Stożka z drogi granicznej na ścieżkę obchodzącą wierzchołek. Ci sami znakarze odnowili także część szlaku czerwonego na odcinku ze Stożka na Kubalonkę, a także umieścili 7 tablic orientacyjnych: na stacji kolejowej Obłaziec, na drodze do Jawornika, pod Stożkiem, przy „Oazie” w Wiśle, na Kobylej, na Kyrkawicy i na Kubalonce¹⁰⁸.

             Komisja Ochrony Przyrody, która ukonstytuowała się 7 kwietnia 1932 roku w składzie: K. Simm – przewodniczący i członkowie: K. Buzek, J. Cienciała, inż. Kozłowski, prof. Kuśmierz, J. Plutyński, J. Zembaty oraz J. Żukowski główny nacisk w swoich pracach położyła na organizację w dniach 29 maja do 4 czerwca w porozumieniu z Państwową Radą Ochrony Przyrody wystawy Ochrony Przyrody w auli Państwowej Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie. Otwarcia wystawy dokonał Władysław Szafer, a przedstawiała ona osiągnięcia krajowe i zagraniczne w zakresie ochrony przyrody. Wystawę w tak krótkim okresie czasu zwiedziło ok. 3000 uczniów z Cieszyna i okolic. Sekcja Narciarska Watra pracowała w roku sprawozdawczym bardzo intensywnie pod kierownictwem A. Sabeli jako przewodniczącego i K. Koźbiała, który był sekretarzem. Komisja zorganizowała 21 lutego 1932 roku w Cieszynie z udziałem 70 osób i 6 marca 1932 roku w Dzięgielowie przy udziale 40 uczestników zawody narciarskie o odznakę PZN. Prócz tego z udziałem 33 zawodników zorganizowano zawody narciarskie na trasie Stożek – Wisła. Sekcja liczyła 52 członków, a wybijającym się zawodnikiem był Gustaw Kożdoń¹⁰⁹.

               W Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 pojawia się niepokojąca informacja o pogarszających się relacjach z Towarzystwem Turystycznym „Beskid” w Orłowej¹¹⁰. 27 kwietnia 1932 roku odbyło się walne zebranie Koła PTT w Skoczowie. Wybrano zarząd w składzie: Karol Kisza – prezes, J. Truszkowski – wiceprezes, J. Wojnar – sekretarz, W. Jamróz – skarbnik oraz członkowie: Ernest Bukowski, Jan Buzek, Adolf Dyczek, Aleksander Krpec, G. Morcinek, F. Olszak i J. Stritzki. Koło organizowało liczne wycieczki turystyczne oraz wyznakowało szlak turystyczny z Brennej do Szczyrku. Koło w roku 1932 liczyło 228 członków¹¹¹. Walne Zgromadzenie Oddziału w roku 1933 odbyło się 25 lutego. Na rok 1933 wybrano zarząd w składzie: J. Galicz- prezes, St. Sowa – wiceprezes, A. Chwierut – sekretarz, Fr. Czapla – zastępca sekretarza, J. Gibiec- skarbnik, A. Sabela – zastępca skarbnika oraz członkowie zarządu: Jan Juraszek, K. Szczepański, J. Sznurowacki, J. Zembaty, J. Żukowski, St. Macura, J. Buzek, K. Kisza, K. Lipowczan, J. Plutyński. Zarządcą schroniska był J. Plutyński, jego zastępcą J. Żydek¹¹². Rok 1933 oddział kończył mając 1369 członków. Komisja Schroniskowa, w której skład wchodzili: J. Galicz, St. Sowa, J. Plutyński i J. Żydek nadal zajmowała się stanem technicznym schroniska. Komisja Ochrony Przyrody pracowała w składzie: K. Simm – przewodniczący i członkowie: J. Cienciała, inż. Kozłowski, prof. Kuśmierz, J. Plutyński, J. Zembaty i J. Żukowski. Komisja wykonała barwne tablice z podobiznami rzadki roślin z terenu Beskidu Śląskiego, które umieszczono na Stożku, na dworcu kolejowym w Wiśle i w biurze komisji Klimatycznej w Ustroniu. Duży zakres pracy wykonała Komisja dla Prac w Górach w skład której wchodzili: A. Sabela, K. Lipowczan, K. Szczepański. Wśród dokonań należy wyróżnić wyznakowanie przez Karola Cieślara i K. Szczepańskiego kolorem biało – żółto – białym szlaku z Ustronia koło prywatnego schroniska J. Cieślara na szczyt małej Czantorii, biało – niebiesko – biały od Oazy w Wiśle przez Kobylą na Stożek oraz wyznakowanie kolorem biało – czerwono – białym ścieżki z od dworca kolejowego w Polanie na Czantorię przez K. Lipowczana, K. Cieślara, i K. Szczepańskiego. Józef Pustelnik i K. Szczepański odnowili także znaki biało – niebiesko – białe na ścieżce z Ustronia na Czantorię, tenże zespół wsparty przez K. Cieślara odnowił szlak biało – niebiesko – biały z Obłaźca doliną Jawornika przez Soszów pod Stożek oraz odnowił szlak biało – czerwono – biały ze Stożka na Kubalonkę. W rejonie Głębców J. Żydek wyznakował szlak biało – niebiesko – biały z Głębców na Stożek, w rejonie Cieszyna Elżbieta i Adam Sabelowie odnowili znakowanie w kolorze biało – czarno – białym ścieżkę z Bażanowic na Wielką Czantorię.

                    W trakcie prowadzenia prac umieszczono na szlakach 15 tablic orientacyjnych z zaznaczeniem kierunku i koloru szlaku oraz czasu przejścia danego odcinka¹¹³. W roku 1933 Sekcja Propagandy Turystyki nadal utrzymywała okno wystawowe w rynku cieszyńskim, na którym prezentowała wiadomości o działalności oddziału i jego imprezach oraz prezentowała walory turystyczne regionu. Nakładem oddziału z początkiem sezonu letniego 1933 roku ukazał się przewodnik autorstwa Jana Galicza „Przewodnik po Cieszynie i okolicy” z ilustracjami w tekście i planem miasta. Wydanie przewodnika było wsparte finansowo przez urząd miasta Cieszyna¹¹⁴. Sekcja Narciarska Watra w latach 1932 – 33 pod przewodnictwem J. Macury jako prezesa i J. Łamacza jako sekretarza zorganizowała szereg imprez sportowych i turystycznych oraz kursów narciarskich, zwiększył się ilość przodowników, co ułatwiało zdobywanie odznak PZN. Działacze Sekcji pracowali zgrupowani w dwóch komisjach: sportowej z A. Sabelą na czele i propagandowa z J. Łamaczem. Czołowi zawodnicy Sekcji Gustaw Kożdoń i Jan Kurzysz, którzy zdobywali czołowe miejsca na zawodach krajowych. W okresie tym wybudowano skocznię narciarską w Lasku Miejskim w Cieszynie. Budowę wsparli: Oddział Strzelca i Wojskowy Klub Sportowy 4 Pułku Strzelców Podhalańskich¹¹⁵.

            Koło w Skoczowie swoje walne zgromadzenie odbyło w 1933 roku 12 maja. Wybrano zarząd w składzie: Karol Kisza – prezes, Franciszek Olszak – wiceprezes, J. Wojnar – sekretarz, Wł. Jamróz – skarbnik i członkowie: Ernest Bukowski, J. Buzek, Adolf Dyczek, Aleksander Krpetz, Antoni Michalski, J. Stritzki. Koło liczyło 173 członków z których 35 zrzeszyło się w nowo powstałej Sekcji Narciarskiej. Zgodnie z zachowaną relacją Antoniego Michalskiego z Ustronia – w zebraniu założycielskim Sekcji Narciarskiej Koła 15 marca 1933 roku wzięło udział 52 miłośników narciarstwa, a właśnie Antoni Michalski został pierwszym jej kierownikiem. Prócz niego w zarządzie sekcji byli: Czulak – sekretarz, Hajek, Piątek, Kozok i Razemski. Zarząd Koła rozpoczęto budowę własnej skoczni narciarskiej na Kaplicówce pod Skoczowem, na którą przeznaczono 1770 zł¹¹⁶. Otwarcie skoczni przewidziano na styczeń 1934 roku. Koło wspierało sport i turystykę w szkołach – np. sponsorując kwotą 500 zł budowę stadionu szkolnego w Skoczowie, a także przekazując 200 zł na wsparcie wycieczek szkolnych¹¹⁷. Wkrótce w Brennej powstała sekcja Koła w Skoczowie, do której wstąpiło 46 mieszkańców Brennej, którzy we współpracy z Katolickim Stowarzyszeniem Młodzieży Męskiej w Brennej na tzw. Zarąbkach wybudowali własną skocznię narciarską¹¹⁸.

            W 1934 roku Walne Zgromadzenie Oddziału odbyło się 24 lutego. Wybrany został zarząd w składzie: J. Galicz – prezes, St. Sowa – wiceprezes, A. Chwierut – sekretarz, Fr. Czapla – zastępca sekretarza, J. Gibiec – skarbnik, A. Sabela – zastępca skarbnika oraz członkowie: Erwin Szewczyk, K. Szczepański, J. Sznurowacki, J. Zembaty, J. Żukowski, St. Macura, J. Buzek, K. Kisza, J. Plutyński. Zarządcą schroniska był J. Plutyński, jego zastępcą J. Żydek. Na koniec 1934 Oddział liczył 1042 członków. O relacjach polsko – czeskich na Śląsku Cieszyńskim świadczy pismo prezesa J. Galicza z dnia 2 października 1934 roku do ZG PTT w sprawie zniszczenia czeskiej tablicy orientacyjnej na Stożku. W piśmie tym informuje, że tablica, o której zniszczeniu wspominał w swoim piśmie z dnia 27 września 1934 roku ZG PTT, została przez niego osobiście zdjęta i wyrzucona poza granicę na teren Czechosłowacji, bowiem jej wywieszenie wraz z nazwaniem pobliskiego szlaku „Bezrucowa stezka” miało charakter prowokacji, wobec jawnie antypolskiej działalności tego czeskiego poety. Prezes Galicz w swoim wystąpieniu podkreślił brak jakiejkolwiek woli porozumienia z turystami z Czech, w tym kwestionowanie przez Klub Czeskosłowackich Turystów porozumień w sprawie zniżek schroniskowych będących wynikiem współpracy w Asocjacji Słowiańskich Towarzystw Turystycznych¹¹⁹. W roku 1934, jak co roku, duży nakład pracy zrealizowano w schronisku na Stożku. Po wielu latach zmagania się z wilgocią odkryte zostały jej przyczyny. Od 7 listopada 1934 roku rozpoczęto prace zmierzające do usunięcia nieszczelności w ubikacjach, które trwały trzy tygodnie, wykonano również nową podłogę żelbetonową w pomieszczeniu sekcji. Na prace w schronisku Oddział otrzymał subwencję w wysokości 1000 zł od Ministerstwa Komunikacji.

             Komisje Ochrony Przyrody i Prac w Górach nie zrealizowały poważniejszych prac, natomiast bardzo ciekawą inicjatywę wykazała Komisja Propagandy Turystyki. W celu propagowania turystyki górskiej ustalona została odznaka turystyczna przydzielana za udokumentowanie przejścia pieszo górami. Poświadczenia były dokumentowane na odpowiednich drukach, które można było zakupić w Cieszynie, w punkcie Orbisu w cenie 5 groszy za sztukę. W pierwszym roku akcji wzięło w niej udział 94 członków PTT Oddziału w Cieszynie, którzy złożyli 296 dowodów przebytej drogi. 4 uczestników otrzymało dyplom i odznakę złotą, 5 dyplom i odznakę srebrną, 31 dyplom i odznakę brązową. 57 z nich nie wykonała minimalnego limitu, który wynosił 100 km. Udokumentowano udział w 308 wycieczkach, a w sumie przebyto 7808 km. Celem spopularyzowania zdobywania odznaki, zarząd oddziału rozważał, aby w roku 1936 uzależnić wydawanie legitymacji członkowskich oraz zniżek kolejowych od przedstawienia w sposób udokumentowany odpowiedniej ilości wycieczek. Jak widać, odznaka ta była bezpośrednim poprzednikiem Górskiej Odznaki Turystycznej PTT, która została ustalona na Walnym Zjeździe PTT w Stanisławowie 23 czerwca 1935 roku na wniosek nagły Zarządu Głównego PTT¹²⁰.

                       Warto dodać, że idea powołania specjalnej odznaki górskiej pieszej, w analogii do zimowej pojawiła się także w Oddziale PTT w Stanisławowie. Powołana przez Zarząd Główny PTT 28 kwietnia 1935 roku specjalna komisja, która miała zajmować się przygotowaniem zasad zdobywania odznaki, na swoim posiedzeniu 26 maja w Krakowie uznała, że zdobyte już odznaki i punkty przez turystów z Oddziału PTT w Cieszynie będą zaliczane jako odznaki górskie wprowadzone przez PTT¹²¹. Pierwsi zatem zdobywcy, a i sama idea powstania Górskiej Odznaki Turystycznej powstała w Cieszynie, w tamtejszym Oddziale PTT. Sekcja Narciarska Watra, będąca równocześnie klubem zrzeszonym w Polskim Związku Narciarskim, jak zwykle miała bogaty program prac, częściowo zaburzony przez brak śniegu w niektórych okresach zimowych. 6 stycznia 1934 roku zorganizowała zawody na Stożku, 7 stycznia zawody i konkurs skoków w Goleszowie na nowo zbudowanej skoczni. Zwycięzcą obu konkurencji został Gustaw Kożdoń. Prócz tego zorganizowano szeregi indywidualnych i grupowych wyjazdów. Sekcja liczyła 47 członków i należała do PZN. Skład Zarządu przedstawiał się następująco: Stanisław Macura – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Gustaw Nierostek – sekretarz, Andrzej Biłko – skarbnik.

                        14 kwietnia 1934 roku w Skoczowie odbyło się kolejne walne zgromadzenie koła. Powołano na nim zarząd w składzie: K. Kisza – prezes, Fr. Olszak – wiceprezes, J. Wojnar – sekretarz, Wł. Jamróz – skarbnik i członkowie: E. Bukowski, J. Buzek, W. Czulak, A. Krpec, A. Michalski, Paweł Tendera. Koło liczyło 110 członków, posiadało Sekcję Narciarską, a najważniejszym osiągnięciem w roku sprawozdawczym była budowa skoczni narciarskiej pod Skoczowem. Istniejąca w Kole Komisja Robót w Górach wyznakowała ścieżkę z Leśnicy na Kamienny¹²². 8 września 1934 roku Oddział obchodził uroczystość 25 lecia istnienia¹²³. Walne zgromadzenie oddziału w 1935 roku odbyło się 23 lutego. Wybrano zarząd w składzie: St. Sowa – prezes, A. Sabela – wiceprezes, A. Chwierut – sekretarz, Fr. Czapla – zastępca sekretarza, J. Gibiec – skarbnik, Józef Dubiski – zastępca skarbnika, J. Plutyński – zarządca schroniska oraz członkowie zarządu: J, Buzek, J. Juraszek, K. Kisza, J. Kotas, St. Macura, K. Szczepański, E. Szewczyk, J. Sznurowacki, J. Zembaty, J. Żakowski. Komisję Rewizyjną tworzyli: Józef Jasicki, Jan Chmiel i Rudolf Żabka, a Sąd Honorowy: dyr. Grycz, dyr. Rylski i prof. Simm¹²⁴. 

                  Na koniec 1935 roku Oddział liczył 917 członków. Jako przyczyny obniżenia ilości członków w kolejnym roku, podano ogólnokrajowy kryzys wraz z obniżeniem zamożności społeczeństwa mimo obniżenia o 2 zł wysokości składki, a także kłopoty z realizacją wiz na legitymacje, jakie oddziałowi dla kilkunastu jego członków stwarzał konsulat czeski w Katowicach. 3 czerwca 1935 roku zarząd oddziału, w związku z ogólnokrajową żałobą narodową po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego, uchwalił rezolucję w tej sprawie, postanowiono także o wsparciu budowy kopca na Sowińcu kwotą 100 zł. Postanowiono także o pobraniu ziemi ze szczytów Czantorii i Stożka w dniu 21 września 1935 roku i przewiezieniu jej w glinianej urnie do Krakowa na kopiec na Sowińcu. Na koniec roku sprawozdawczego 1934 rezygnację w pracy w zarządzie z powodu złego stanu zdrowia, złożył Jan Galicz. Oddział wynajął lokal w Rynku pod numerem 5, gdzie odbywały się dyżury, a także, gdzie członkowie Oddziału mogli nabywać legitymacje i znaczki członkowskie a także uzyskać wszelkie informacje, w tym o imprezach. W czasie walnego zjazdu delegatów PTT w Stanisławowie 23 czerwca 1935 roku Stanisław Sowa został wybrany członkiem Zarządu Głównego PTT¹²⁵.

                      25 listopada 1935 roku odbyło się nadzwyczajne walne zgromadzenie Oddziału, którego zadaniem było uchwalenie nowego statutu. Komisja Schroniskowa nadzorowała szereg drobnych remontów w schronisku, wśród których wyróżnić należy zakup lin do pokojów na pierwszym piętrze, które miały stanowić sposób ewakuacji w przypadku pożaru. Komisja do Prac w Górach wykonała odnowienia ścieżek turystycznych: z Wisły Dziechcinki na Stożek w kolorze żółtym o długości 6 km, z Wisły Głębce dol. Łabajowa na Stożek w kolorze zielonym o długości 5 km, z Głębców przez Kiczory na Stożek w kolorze niebieskim o długości 7 km, z Obłaźca przez Jawornik na Mały Stożek w kolorze zielonym o długości 7,5 km, ze Stożka do Istebnej o długości 6 km i w kolorze zielonym, Stożek – Kubalonka w kolorze czerwonym o długości 8 km, szlak narciarski przez Kobylą do Wisły w kolorze niebieskim i o długości 3,75 km oraz z Polany na Czantorię w kolorze czerwonym o długości 3 km¹²⁶. Zarząd wysłał jednego członka Wydziału na trzydniowy kurs ratowniczy do Zakopanego¹²⁷. Nowy Zarząd Sekcji Narciarskiej Watra ukonstytuował się na zebraniu 18 listopada 1934 roku w składzie: J. Macura – prezes, A. Sabela – wiceprezes, G. Nierostek – sekretarz, J. Łamacz – zastępca sekretarza, A. Biłko – skarbnik, G. Kożdoń – zastępca skarbnika, L. Molina – gospodarz, Wł. Szotkowski – kapitan sportowy, A. Szymański – członek zarządu. Urządzono dwie imprezy: 10 lutego 1935 roku w Goleszowie zorganizowano bieg złożony (tzn. skoki i zjazd) oraz 7 marca 1935 roku w Cieszynie, o odznakę sprawności PZN udziałem 56 zawodników. W roku 1935 sekcja miała 30 członków. Wśród nich było 4 sędziów sportowych, 4 przodowników dla Odznaki Górskiej i 1 pomocnik trenera¹²⁸. Koło w Skoczowie zebrało się w roku 1935 na swoim walnym zgromadzeniu 27 marca. Wybrano na nim zarząd w składzie: K. Kisza – prezes, Fr. Olszak – wiceprezes, A. Krpec – sekretarz, Wł. Jamróz – skarbnik oraz członkowie: J. Buzek, W. Czulak, Zuzanna Matuszakówna, Paweł Mendroch, Antoni Michalski i Paweł Tendera.

                    Na koniec 1935 roku koło liczyło 35 członków. Koło wyznakowało drogę z Leśnicy na Kamienny (ciekawe – ten zakres prac pojawił się i sprawozdaniu za rok 1934), a także odnowiło znakowanie na szlakach: Brenna – Szczyrk i Brenna – Salmopol. Aktywna była sekcja narciarska, która urządziła siedem wycieczek narciarsko – turystycznych, w tym dwa rajdy o odznakę górską PZN¹²⁹. Sekcja liczyła 13 osób, a na jej czele stali: Karol Hajek – prezes, Karol Drybylas – wiceprezes, Franciszek Stobik – sekretarz, Kurt Jakubatz – skarbnik, Jan Freytag –kapitan sportowy, Rudolf Śliwka – zastępca kapitana, Gustaw Porębski – gospodarz i Paweł Sikora¹³⁰.

                      W 1936 roku skład Zarządu Oddziału wyglądał następująco: Stanisław Sowa – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Antoni Chwierut – sekretarza, Jan Gibiec – skarbnik i członkowie: Józef Dłuski, Julian Plutyński, Jan Buczek (delegat Koła w Skoczowie), Jan Kotas, Stanisław Macura, Karol Szczepański, Erwin Szewczyk, Jan Sznurowacki, Jan Zembaty i Julian Żukowski. Komisję Rewizyjną tworzyli Józef Jasicki, Jan Chmiel i Rudolf Żabka, a Sąd Koleżeński: Karol Grycz, dyr. Rylski i prof. Simm. W roku 1936 zanotowano spadek zainteresowania schroniskiem na Stożku przez turystów. Kiedy w roku 1935 odwiedziło ten obiekt 6409 osób, to w roku 1936 tylko 5906. Komisja Schroniskowa Oddziału doprowadziła do realizacji szeregu prac w obiekcie. Wprowadzono wodociągi do obiektu, urządzono na werandzie dwie umywalnie z natryskami i toaletami dla pań i panów, wykonano również szereg drobnych napraw – płotu, furtki, wprawiono nowe drzwi do niektórych pomieszczeń. W ramach prac w terenie poprawiono szlak z Głębców przez Kiczorę na Stożek, wybudowano trzy nowe mostki, przygotowano drogę dla narciarzy¹³¹.

                        Bardzo aktywna zimą 1936/1937 była Sekcja Narciarska Watra. Pracowała ona w składzie: Adam Sabela – prezes, Władysław Szotkowski – wiceprezes i kapitan sportowy, Bolesław Korczyk – sekretarz, Wilhelm Hohman – zastępca sekretarza, Andrzej Biłko – skarbnik, Łamacz Józef – gospodarz i członkowie Zarządu: Jerzy Biernacki, Gustaw Kożdoń. W dniach 28 i 29 luty 1936 roku Sekcja zorganizowała I Narciarskie Mistrzostwa Okręgu Śląskiego PZN. W mistrzostwach wzięło udział 65 zawodników. Barw Sekcji broniło 4 zawodników, z których Gustaw Kożdoń osiągnął najlepszy rezultat zdobywając 4 miejsce w skokach, a 5 w klasyfikacji ogólnej. Drugą poważną zorganizowaną przez Sekcję imprezą był zawody w Goleszowie o puchar dyr. Petra Carlssona w konkurencji norweskiej i alpejskie. W zawodach wzięło udział 12 zawodników z 4 klubów. Prócz tego zawodnicy Sekcji brali udziala w zawodach: na Baraniej Górze (otwarty konkurs skoków 6 stycznia 1936 roku), na Mistrzostwach Polski w Wiśle 30 i 31 stycznia 1937 roku, gdzie wystartowało 2 zawodników i G. Kożdoń zajął 6 miejsce w konkursie skoków, w zawodach międzysekcyjnych w Worochcie w dniach 13 i 14 luty 1937 roku gdzie G. Kożdoń w biegu złożonym zajął 5 miejsce oraz na Mistrzostwach Śląskiego Okręgu PZN w Szczyrku w dniach 19 – 21 luty 1937 roku. W tych ostatnich zawodach startowało 4 zawodników, najlepsze miejsce uzyskał junior Tajner, który zajął 4 miejsce w skokach. Na początku roku 1937 Sekcja obchodziła 15 lecie istnienia. W ramach obchodów odbyło się Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Członków w dniu 5 stycznia 1937 roku na Stożku, z udziałem przedstawicieli zaprzyjaźnionych oddziałów PTT. W trakcie Zgromadzenia nadano członkostwo honorowe Janowi Cienciale, Józefowi Grzybowskiemu i Stanisławowi Sowie. W dniu 6 stycznia 1937 roku na Stożku odbyły się zawody sportowe. W uroczystościach wzięło udział 60 osób, a rocznicę podkreślono także wydaniem broszury opisującej 15 lat jej działalności¹³².

                       W 1937 roku walne zgromadzenie odbyło się 18 lutego. Wybrano zarząd w składzie: St. Sowa – prezes, A. Sabela – wiceprezes, A. Chwierut – sekretarz, J. Gibiec – skarbnik, Józef Dubiski – zastępca skarbnika i członkowie: Jan Juraszek, K. Kisza (prezes Koła w Skoczowie), J. Plutyński, K. Szczepański, E. Szewczyk (zastępca sekretarza), J. Sznurowacki, J. Żukowski. Komisję Rewizyjną tworzyli: Józef Jasicki – przewodniczący i członkowie: Jan Chmiel i Rudolf Żabka. Sąd Honorowy tworzyli: Karol Grycz, prof. Simm i dyr. Rylski. W roku tym Koło w Skoczowie, którego zarząd działał w składzie: K. Kisza – prezes Fr. Olszak – wiceprezes, A. Krpec – sekretarz, Wł. Jamróz – skarbnik zakupiło ok. 4 morgi gruntu w partii szczytowej Starego Gronia i konserwowało szlaki w rejonie Brennej. Koło liczyło 73 członków¹³³. Ciekawym dokumentem zachowanym w Kole PTTK w Skoczowie jest odpis aktu notarialnego sporządzonego w Brennej 11 sierpnia 1937 roku. Jest akt nabycia parceli na Starym Groniu w gminie Brenna. W imieniu Oddziału, ale na rzecz Koła akt podpisali Stanisław Sowa jako prezes zarządu oddziału oraz Karol Kisza – prezes koła w Skoczowie, Władysław Jamróz – skarbnik koła w Skoczowie. Sprzedającymi byli: Adolf Greń, Jan Greń i Zuzanna Greń z Brennej. Oddział nabył działki 1676/74 i 1676/79 o powierzchni 4 morgi za kwotę 1300 zł łącznie, oraz umówił się, że z przyległych parcel, których właścicielem byli Paweł i Joanna Gawlasowie zostanie wyłączone przyległe do zakupionych działek 2 morgi i nabyte za 250 zł każda morga. Zaznaczono, że cały obszar będącym przedmiotem transakcji jest niezalesionym pastwiskiem. Ze względu na brak wody na nabytych działkach ustalono służebności czerpania wody na parceli 1676/99 wchodzącej w skład realności lwh. 373, ale po dokonaniu pomiarów. Ustalono także, że kupno powyższych parcel oraz wszelkie koszty z tym związane są pokrywane ze środków Koła w Skoczowie¹³⁴.

                   Walne zgromadzenie Sekcji Narciarskiej Watra odbyło się w roku 1937 w dniu 18 listopada. Zarząd w 1937 roku pracował w składzie: A. Sabela – prezes, Władysław Szotkowski – wiceprezes i kapitan sportowy, Bolesław Korczyk – sekretarz, Wilhelm Hohman – skarbnik, J. Łamacz – gospodarz oraz ref. prasowy i propagandy, K. Szczepański ref. turystyczny oraz członkowie zarządu: Jerzy Biernacki i G. Kożdoń. 20 lutego 1938 roku zorganizowała Sekcja zawody narciarskie w Goleszowie o puchar Piotra Carlssona w kombinacji biegu zjazdowego i skoków z udziałem 23 zawodników. 13 marca 1938 roku odbyły się w Koniakowie zawody w konkurencji klasycznej i alpejskiej zawody z udziałem 32 zawodników. Ponadto zawodnicy Sekcji brali udział w licznych zawodach na terenie całego kraju, w tym na Mistrzostwach Polski w dniach 2 – 6 luty 1938 roku w Zakopanem wzięło udział dwóch zawodników. Sekcja nabyła 10 par nart zwykłych, które wypożyczano niezamożnym uczestnikom, 4 pary nart rozdano jako nagrody w zawodach, 3 pary nart do skoków i 2 komplety ubrań zakupiono dla zawodników¹³⁵.

                    W aktach Oddziału Beskid Śląski w Centralnym Archiwum Turystyki Górskiej zachowało się sprawozdanie zarządu oddziału za rok 1938. Podpisany przez Stanisława Sowę dokument opisuje ostatni przed II wojną światową pełny rok sprawozdawczy działalności oddziału. W roku 1938 walne zgromadzenie oddziału odbyło się 16 lutego z udziałem 39 osób. W roku tym zarząd pracował w składzie: St. Sowa – prezes, A. Sabela – wiceprezes, A. Chwierut – sekretarz, J. Gibiec – skarbnik, J. Dubiski – zastępca skarbnika, E. Szewczyk – zastępca sekretarza i członkowie: J. Juraszek, K. Kisza, J. Plutyński, K. Szczepański, J. Sznurowacki, J. Żukowski. Komisję Rewizyjną tworzyli: J. Jasicki – przewodniczący i członkowie: J. Chmiel i Rudolf Żabka, a Sąd Honorowy tworzyli: K. Grycz, prof. Simm i dyr. Rylski. Rok 1938 oddział kończył mając 811 członków¹³⁶. W roku 1938 z oddziału wystąpiło lub przeniosło się do innych oddziałów 92 osoby, do oddziału wstąpiło 42 członków. W oddziale wydano 59 ulgowych legitymacji dla akademików lub ubogich członków. Działała Komisja turystyczna i pracy w górach połączona z ochroną przyrody w składzie: J. Dubiski, J. Plutyński, A. Sabela, St. Sowa i J. Żukowski oraz Schroniskowa w składzie: St. Sowa, Jan Juraszek, Adam Sabela, Karol Szczepański, Erwin Szewczyk i Julian Żukowski. Przeprowadziła ona szereg prac – w tym poprawiono drogę dojazdową przez Łabajów na Stożek, zbadano stan całości szlaków turystycznych na długości 63 km, przemalowano spłowiałe i poprawiono 4 tablice orientacyjne. W roku 1938 Oddział przygotowywał się do rozciągnięcia obszaru swojej działalności turystycznej na odzyskane obszary Śląska Cieszyńskiego. Przygotowano do rozmieszczenia 250 blaszanych tabliczek znakowanych w czterech kolorach, 15 nowych orientacyjnych i przemalowano 10 czeskich. Sieć starych szlaków wiodących do schronisk przemalowano na kolor kory drzew, usunięto tablice czeskie, nie odnawiając innych znaków w oczekiwaniu na decyzje Międzyoddziałowej Komisji Zachodnio - Beskidzkiej. Prócz tego umieszczono 15 nowych drogowskazów na grzbiecie Girowej, które w niedługim czasie zostały zniszczone. Oddział przygotował 5 map w ramach, zaszklonych, do umieszczenia na stacjach kolejowych w Trzyńcu, Gródku, Jabłonkowie, Łomnej i Mostach. Członkowie Komisji zorganizowali szereg wycieczek górskich, z których najbardziej interesująca – 14 dniowa prowadziła szlakami Czarnohory do Czywczynu. Zarząd rozważał doprowadzenie do schroniska na Stożku linii elektrycznej, lub montaż turbiny wodnej. Obie inwestycje okazały się na ówczesny czas zbyt kosztowne i postanowiono w schronisku kosztem 1849 zł zainstalować oświetlenie gazowe. Wykonała je firma Feller z Bielska. Wymieniono również stary silnik spalinowy, który napędzał pompę do transportu wody, przy okazji wymieniono także zużytą pompę. Prócz tego przestawiono 2 piece, wymieniono sześć zbutwiałych okien werandowych i wybudowano kamienne schody na zboczu tuż przed schroniskiem. W schronisku w roku 1938 nocowało 1515 osób. Nad całością spraw schroniskowych czuwała specjalna Komisja Schroniskowa z prezesem na czele i z J. Juraszkiem, A. Sabelą, K. Szczepańskim, E. Szewczykiem i J. Żukowskim jako członkami¹³⁷.

                      Zarząd utrzymywał biuro w lokalu firmy „Płomień” na Placu Sobieskiego pod numerem 5.

W kole w Skoczowie walne zgromadzenie odbyło się 25 maja 1938 roku. Zarząd koła tworzyli: K. Kisza – prezes, Fr. Olszak – wiceprezes, A. Krpec – sekretarz, Wł. Jamroz – skarbnik a Komisję Rewizyjna tworzyli: Rudolf Fiala – przewodniczący i Maria Kozłówna. Koło liczyło 88 członków¹³⁸. Przy Kole funkcjonowała Sekcja Narciarska, która miała 25 członków. W aktach CATG znajdujemy ciekawe pismo kierownika Sekcji Narciarskiej – W. Czulaka do Komisji Narciarskiej PTT. Wyjaśnia w nim przyczyny obniżonej aktywności Sekcji. Główną przyczyną tego była mobilizacja większości członków zarządu do wojska, które stacjonowała na Zaolziu. Co ciekawe, wspomniano także o zakupie przez Koło w 1938 roku parceli w celu budowy schroniska¹³⁹. Działacze Koła byli bardzo dumni poczynionej na Starym Groniu inwestycji. I tak w zaproszeniu do udziału w wycieczce na Stary Groń z 4 czerwca 1939 roku podano, że w trakcie trwania imprezy uczestnicy zwiedzą własną parcelę, a także zjedzą wspólny obiad w hotelu Heleny Jaworskiej w Brennej. Co ciekawe, wśród zachowanej listy chętnych do udziału w wycieczce znajdujemy autograf Gustawa Morcinka¹⁴⁰.

                  W 9 stycznia 1939 roku dotychczasowy gospodarz schroniska - Alojzy Pakoński wypowiedział umowę i opuścił obiekt. 3 marca 1939 roku schronisko objął Marian Rodak płacąc roczny czynsz w wysokości 2400 zł¹⁴¹.

                 Jak zwykle bogata działalność w sezonie 1938/1939 prowadziła licząca 110 członków Sekcja Narciarska, której Zarząd udzielił wsparcia w wysokości 500 zł na działalność turystyczną. Skład zarządu przedstawiał się następująco: A. Sabela – prezes, K. Szczepański – wiceprezes, Wł. Szotkowski – kapitan sportowy, Bolesław Korczyk – sekretarz, Józef Kubalok – skarbnik, St. Smugała – zastępca sekretarza, Sylwester Strajner i Kurt Sikora - gospodarz J. Żukowski – referent Turystyki, Jan Rudzki – referent prasowy oraz członkowie zarządu: Renata Schindler i Wilhelm Hohman. Sekcja nie urządzała własnych imprez – jej zawodnicy wzięli udział we wielu z nich zorganizowanych przez inne instytucje. I tak 6 zawodników wzięło udział w zawodach zorganizowanych przez Sekcję Narciarską Klubu Sportowego Zaolzie w Dolnej Lisznej w dniu 5 luty 1939 roku, 8 w dniach 11 i 12 marca 1939 roku startowało w Mistrzostwach Okręgu Śląskiego PZN na Baraniej Górze w kombinacji norweskiej, oraz w dniach 25 i 26 marca w Mistrzostwach w kombinacji alpejskiej na Ostrym i Kozubowej, a 19 marca 12 zawodników brało udział w zawodach narciarskich w Nydku. 5 zawodników wysłała Sekcja na zawody FIS do Zakopanego jako obserwatorów. W zawodach wyróżniali się zawodnicy Retka i Tajner, a z młodszych – Sładeczek i Broda w skokach oraz Kurt Sikora w zjeździe. Prócz udziału w zawodach Sekcja prowadziła szeroką akcje popularyzatorską, zakupiono także dla zawodników 3 pary nart zjazdowych i 3 pary nart biegowych¹⁴². Ciekawym dokumentem jest drukowane zaproszenie zachowane w CATG PTTK w Krakowie. Jest to zaproszenie na walne zgromadzenie Oddziału PTT „Beskid Śląski” w Cieszynie i „Beskid Śląski” w Orłowiej.

Miało się one odbyć 18 marca 1938 roku w hotelu Pod Jeleniem w Cieszynie. Przedmiotem walnego zgromadzenia było, prócz podjęcie normalnych uchwał w sprawie skwitowania działalności obu stowarzyszeń za rok 1937, zjednoczenie obu Towarzystw. 5 kwietnia 1938 roku w Katowicach odbyło się spotkanie I Podkomisji Zachodniobeskidzkiej. Wśród wielu spraw, poruszono problem ewentualnego przeniesienia początku Głównego Szlaku Beskidzkiego do Cieszyna, tak aby przechodził przez Małą Czantorię i Dzięgielów. W każdym razie, po podjęciu decyzji, czy tenże szlak ma rozpoczynać się w Polanie, Ustroniu czy też w Cieszynie – na jego początku należy ustawić tablicę informacyjną z zawartością mówiącą o Głównym Szlaku Beskidzkim¹⁴³. W wyniku przejęcie terenów górskich w Beskidzie Śląskim na terenie Zaolzia na zebraniu Zarządu Głównego PTT w Krakowie 5 marca 1939 roku zaproponowano (Mieczysław Orłowicz) przedłużenie Głównego Szlaku Beskidzkiego tak, aby rozpoczynał się w Ligotce Kameralnej i przez Praszywkę, Ropiczkę, Połomy i Mosty łączył się z dotychczasowym przebiegiem¹⁴⁴. W niedługim czasie Kazimierz Sosnowski przedstawił propozycję 8 szlaków turystycznych łączących Beskid Śląski z jego odzyskaną częścią¹⁴⁵. Jednocześnie Oddział „Beskid Śląski” poinformował, że prezes Stanisław Sowa 11 marca 1939 roku przejął od placówki wojskowej, w porozumieniu z Dowództwem Garnizonu schronisko na Ropiczce, które zostało oddane dzierżawczyni niejakiej p. Chmielowej. Stan schroniska nie był najlepszy. Zniszczony rurociąg doprowadzający wodę, obiekt obrabowany z wyposażenia. Odręczna notatka na tym piśmie wskazuje o staraniach o powstanie Koła PTT w Trzyńcu¹⁴⁶.

            Wybuch II wojny światowej przerwał działalność turystyczną Oddziału Cieszyńskiego PTT. Majątek Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego stał się łupem wojennym. Znany z przed wojny prezes Beskidenverein, Oddział w Bielsku, Emil Stonawski został nominowany przez niemieckiego prezydenta Katowic administratorem komisarycznym oddziałów PTT już 29 listopada 1939 roku¹⁴⁷. 19 grudnia 1939 roku niemiecki prezydent Katowic w porozumieniu z Treuhandstelle Ost (komisariatem Wschód) zadecydował o rozdziale schronisk na okupowanych terenach. Schroniska: na Stożku, Girowej i Ostrej otrzymał Beskidenverein Cieszyn, schroniska: na Kozubowej, Jaworowej Ropiczce i Praszywce otrzymał Landesjugendherbergsverband Schlesien (Związek Krajowych Schronisk Młodzieżowych na Śląsku), schronisko na Wielkim Połomie (po stronie czeskiej) otrzymał Landesverkehrsverband, który zamierzał ulokować Górski Dom Gościnny, schronisko w Zwardoniu otrzymał N.S. Gemeinschaft Kraft (durch Freude), schronisko na Baraniej Górze – został przekazane Państwowej Administracji Leśnej, od której dzierżawił go Wintersportverein z Katowic, schronisko na Miziowej miało „pozostać w administracji” Beskidenverein w Bielsku¹⁴⁸. Zgodnie z tą decyzją właściciele nie mieli otrzymywać wynagrodzenia za prowadzenie schronisk, powinni dbać o ich stan techniczny, utrzymywać je w gotowości do przyjmowania turystów, a także składać pierwszego każdego miesiąca sprawozdanie o działalności obiektów.

                     30 czerwca 1940 roku w Cieszynie (w Grand Hotelu) odbyło się pierwsze zebranie Związku Beskidzkiego, które było jednocześnie posiedzeniem założycielskim zrzeszenia wszystkich stowarzyszeń turystycznych.

W trakcie spotkania ustalono:

-    uznano za konieczne stworzenie Związku Wszystkich Beskidenvereine (Stowarzyszeń Beskidzkich) w jeden związek (Związek Beskidzki) – Zusammenschluss aller Beskidenvereine

-   poszczególne stowarzyszenia stały się Oddziałami Głównego Związku Beskidzkiego z siedzibą w Cieszynie.

                     Kolejne posiedzenia miały odbywać się każdorazowo w wyznaczonym miejscu, niezależnie od głównej siedziby Związku. Przeprowadzono również dyskusję na temat statutu Związku Beskidzkiego. Obecny na spotkaniu reprezentant administracji niemieckiej Starosta Dr. Krueger zapewnił zgromadzonych, że rząd Rzeszy będzie wspierał działalność Beskidenverein. Został on powołany na prezesa Związku Beskidzkiego (Vereinsfuehrer) i mianował Dr. Stonawskiego swoim zastępcą. Ustalono także, że poszczególne Oddziały będą samodzielne finansowo. Powołanie Głównego Związku Beskidzkiego z siedzibą w Cieszynie spowodowało uściślenia w nazwach poszczególnych członków związku. Odtąd – Związek Beskidzki z Cieszynie nosi nazwę: Beskidenverein, Hauptverein (Związek Beskidzki Główny), a wszelkie Oddziały nazwę Beskidenverein, Zweigstelle (Oddział Związku Beskidzkiego). Dawne określenie "Sekcja" zostaje zamienione na "Oddział".

                     Podczas spotkania przedstawiono wykaz wszystkich Oddziałów Beskidenverein: Bielitz (Bielsko), Freistadt, Karwin, Oderberg, Teschen (Cieszyn), Pless, z obwodu Sudeckiego: Troppen, Neutitschen, Nesselsdorf, Fulneck, Wagstadt, z protektoratu (czeskie), Maehr. Ostrau (Ostrawa Morawska), Friedel, Friedberg, Witkowicz. Jednocześnie dyskutowano o konieczności zakładania Oddziałów Beskidenverein również w innych miejscach. I tak E. Stonawski starał się założyć nowy oddział Beskidenverein w Koenigshuette, były też próby założenia Oddziałów w Katowicach, Raciborzu, Gliwicach i Beuthen, oraz apel do werbowania nowych członków do działalności w poszczególnych Oddziałach. E. Stonawski zwrócił się do Alpenverein w Innsbrucku z prośbą o nawiązanie współpracy - wzajemne udogodnienia dla członków obu stowarzyszeń (zniżki przy noclegach, itp)¹⁴⁹.

                        Z kolejnej korespondencji w sprawie schronisk skierowanej 20 sierpnia 1940 roku od Głównego Związku Beskidzkiego do wszystkich Oddziałów Beskidenverein dowiadujemy się o nowych regulacjach dotyczących własności schronisk. Wszystkie schroniska miały zostanać odebrane innym organizacjom i przekazane bezpłatnie Głównemu Związkowi Beskidzkiemu (Beskidenverein, Hauptverein), a następnie również bezpłatnie przekazane poszczególnym Oddziałom Beskidenverein. Z korespondencji tej dowiadujemy się także o powstaniu Oddziałów Beskidenverein w Żywcu i w Skoczowie, a także o rozpoczęciu prac mających na celu stworzenie materiałów reklamowych dot. Beskidów – Przewodnikiem po Beskidach (Gesamtfuehrer) oraz Mapie Beskidów (Grosse Beskidenkarte).

                      13 sierpnia 1940 roku Stanowski zwrócił się do Dr Wernera Rechsfüehrera für Bergsteigen und Wandern o wynagrodzenie za swoją pracę i informował o dużym zakresie prac w schronisku na Hali Miziowej. Jednocześnie wyraził oburzenie z powodu planów przekazania obiektu nowemu Oddziałowi w Żywcu. 20 sierpnia 1940 dr. Krueger zapewnił E. Stonawskiego pozostawieniu schroniska dla Oddziału Bielskiego Beskidenverein. W tym samym piśmie przekazał informację o nowych regulacjach prawnych dotyczących schronisk. Zostaną one odebrane wszystkim wymienionym powyżej organizacjom i przekazane nieodpłatnie Głównemu Związkowi Beskidzkiemu, a następnie przekazane Oddziałom. Poinformowano również o powstaniu nowych Oddziałów w Skoczowie i Żywcu oraz o rozpoczęciu prac nad przewodnikiem po Beskidach oraz mapą Beskidów, a także o otrzymaniu od rządu Rzeszy 25 000 Reichsmarek na działalność oddziałów Beskidenverein w okręgu cieszyńskim, bielskim i żywieckim. Miały one złożyć kosztorysy planowanych prac. 18 października 1940 roku starosta żywiecki, zwrócił się do Komisariatu Głównego Wschodniego, aby zgodnie z rozporządzeniem prezydenta Rzeszy w Katowicach, majątek polskich i żydowskich stowarzyszeń został przekazany bez odszkodowania na rzecz Beskidenverein - Głównego Związku Beskidzkiego w Cieszynie. Tak się też i stało. Prezes Związku dr Krueger został upoważniony do rozdziału łupów po polskich i żydowskich organizacjach turystycznych. W wyniku tych działań Oddział Żywiecki Beskidenverein przejął na własność schroniska w Zwardoniu, na Wielkiej Raczy, na Przegibku i na Hali Boraczej, Oddział Bielski na Hali Miziowej, Oddział Żywiecki miał administrować schroniskiem na Leskowcu do czasu podjęcia innych decyzji przez Główny Związek Beskidzki. Schronisko na Babiej Górze zostało wyłączone z administracji Beskidenverein ponieważ zostało na terenie Generalnego Gubernatorstwa. E. Stonawski zwrócił się do władz GG z propozycją objęcia administracji tego obiektu, jeśli zostanie przekazane Oddziałowi Bielskiemu Beskidenverein¹⁵⁰.

                    W pierwszych dniach wojny, gospodarz schroniska na Stożku opuścił obiekt, próbując nająć w pobliskim przysiółku na Małym Stożku dozorcę¹⁵¹. W początkach okupacji obiekt na polecenie Niemców uruchomili bracia Korzonkowie z Nydka i prowadzili je przez dwa lata, po tym okresie objął je Jan Walczysko – brat dzierżawcy schroniska na Czantorii¹⁵².

                   Jeszcze trwały działania wojenne, gdy Zarząd Główny PTT podjął działania mające na celu odbudowę Towarzystwa. 9 maja 1945 roku, wiedząc o powrocie znanego działacza powojennego – Karola Kalety do Cieszyna, skierował do niego pismo z propozycją podjęcia działań mających na celu reaktywowanie działalności Oddziału PTT w Cieszynie. Natychmiast po otrzymaniu tego pisma, jak podaje w swoich wspomnieniach przekazanych 8 grudnia 1977 roku długoletniemu prezesowi Oddziału PTTK w Cieszynie, Ryszardowi Mazurowi, Karol Kaleta rozpoczął poszukiwania miejsc na siedzibę oddziału. Starania te prowadził wspólnie z innym, znanym działaczem z okresu z przed II wojny światowej – Adamem Sabelą. W pierwszej kolejności postanowiono znaleźć lokal dla działalności oddziału. Posiadany przed wojną (ale nie jako własność) w rynku, został w czasie wojny przeznaczony przez Niemców na siedzibę placówki Volkswohlfahrt. Przy obejmowaniu przez Niemców pomieszczenia zniszczono wszystkie akta i archiwalia oddziału. W trakcie poszukiwań skierowano uwagę na obiekt przy ulicy Limanowskiego 20. Poniemiecki barak, w złym stanie technicznym, był na tyle nie atrakcyjny, że z niewielkim nakładem wysiłku udało się otrzymać 28 listopada 1945 roku przydział na cały obiekt od Urzędu Likwidacyjnego. Własną pracą wspomnianych działaczy, z pomocą Jerzego Boguckiego i Jana Rudzkiego – późniejszych członków Zarządu Oddziału wyremontowano doraźnie dwa pokoje, wyposażając w ocalałe i nie najlepszego stanu, meble z byłej siedziby oddziału i uzyskane z byłego lokalu starostwa. Jednocześnie postanowiono zająć się największym osiągnięciem Oddziału z okresu międzywojennego – a mianowicie schroniskiem na Stożku.

                   15 maja 1945 roku Kazimierz kaleta wraz z Jerzym Boguckim jadąc na rowerach udali się do placówki Wojsk Ochrony Pogranicza w Głębcach zajmującej znaną przed wojną i przyjazną turystom willę Elżbietanka. W tym dniu nie udało się obejrzeć obiektu z powodu nie udzielenia zgody przez komendanta placówki na wejście w rejon przygraniczny. W trakcie ponownego wyjazdu w dniu 17 maja w tym samym składzie, poproszono kierownika szkoły, Franciszka Niedobę o informację o stanie schroniska. Podczas kolejnego przyjazdu – 20 maja za pośrednictwem wspomnianego kierownika, uzyskano informacje od uczniów mieszkających w rejonie Małego Stożka. Jak się okazało schronisko – przejściowo zajęte przez wojsko, jest aktualnie niezamieszkałe i grabione. Te wiadomości tak przeraziły obydwu działaczy, że postanowili za wszelką cenę uzyskać zgodę na wyjście do schroniska. Dopiero po uświadomieniu komendantowi placówki, że obiekt nie jest willą bogatych burżujów, lecz schroniskiem wybudowanym ze społecznych środków doprowadzono do wizytacji w towarzystwie dwóch żołnierzy. Wygląd i stan schroniska przerażał. Obiekt był całkowicie rozgrabiony. Z bogatego wyposażenia nie zostało nic. Skradziono piece, wyposażenie bufetu i kuchni. Okna w 60 % były pozbawione szyb, a w sali głównej podłoga pokryta była grubą warstwą nawozu po stacjonujących tam koniach. Zerwano nawet podłogi. Obiekt będący plonem wieloletniego wysiłku działaczy oddziału był w fatalnym stanie. Kazimierz Kaleta podjął trud minimalnego choćby zabezpieczenia schroniska jeżdżąc doń często rowerem i starając się nie dopuścić do dalszego rabunku.

                     30 czerwca 1945 roku w lokalu „Pod Wołem” odbyło się zebranie działaczy turystycznych w Cieszynie. Wybrano na nim Komitet Organizacyjny Oddziału PTT w Cieszynie w składzie: Karol Kaleta – zwołujący oraz członkowie: Adam Sabela, Jerzy Bogucki, Jan Rudzki, Jan Cienciała, Józef Łamacz i Erwin Szewczyk. Na spotkaniu postanowiono o reaktywowaniu działalności Oddziału PTT w Cieszynie.

                     Pierwsze po wojnie walne Zgromadzenie Oddziału PTT w Cieszynie z obecnością 44 zainteresowanych osób odbyło się 27 lipca 1945 roku w sali Prezydium Miejskiej Rady Narodowej. Na okres jednego roku wybrano władze oddziału. Skład zarządu przedstawiał się następująco: Karol Kaleta – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Jerzy Bogucki – sekretarz, Jan Rudzki – skarbnik, Jan Cienciała – gospodarz oraz członkowie zarządu: Jan Juroszek, Józef Łamacz, Jan Nakonieczny. Komisję Rewizyjną tworzyli: Józef Golachowski – przewodniczący i członkowie: Tomasz Kobielusz i Karol Chwastek, a Sąd Koleżeński: Jan Smotrycki jako przewodniczący i Gustaw Santarius i Franciszek Popiołek jako członkowie. Warto tu zaznaczyć, że do 1953 roku Oddział nie zatrudniał żadnego pracownika, wszystkie prace administracyjno – biurowe wykonywali działacze oddziału bez wynagrodzenia. Nie mając środków finansowych na odbudowę schroniska, postanowiono o zaapelowaniu do działaczy oddziału i społeczeństwa Cieszyna o wsparcie, uchwalono także dodatkową składkę członkowską dla członków oddziału z przeznaczeniem na odbudowę schroniska. Dzięki tej akcji Oddział zakupił 10 łóżek i pościel, wprawiono szyby. Materiały te wnieśli działacze oddziału do schroniska samodzielnie. Szklenie okien wykonali Karol Kaleta, Jerzy Bogucki i Adam Sabela samodzielnie we wrześniu i październiku 1945 roku.

                   Z dniem 10 sierpnia 1945 roku w schronisku zatrudniono stróża Józefa Raszkę z żoną Emilią z Nydku. Jeszcze w sezonie letnim 1945 roku Oddział zorganizował 6 wycieczek w góry. Od 5 stycznia 1946 roku do zarządu oddziału w miejsce Jana Cienciały wszedł Klemens Koźbiał. Jak podaje w swoich wspomnieniach Karol Kaleta w 1945 roku, z powodu trudności komunikacyjnych Oddział Górnośląski PTT nie mógł zająć się swoimi schroniskami na Równicy i na Baraniej Górze - wsparcia gospodarzom obiektu udzielił właśnie Karol Kaleta. W grudniu 1945 roku zarząd oddziału zwrócił się do Tymczaso-wego Zarządu Państwowego Urzędu Likwidacyjnego w Cieszynie o przekazanie poniemieckiego budynku tzw. „Kriszówki” pod Tułem na cele turystyczne.

                Na koniec roku 1945 oddział liczył 91 członków. Na spotkaniu zarządu oddziału 5 stycznia 1946 roku prócz zmiany w zarządzie, postanowiono o reaktywowaniu Sekcji Narciarskiej „Watra”. Na członków Komitetu Organizacyjnego powołano Jana Cienciałę i Klemensa Koźbiała. Jeszcze w sezonie zimowym 1946 Sekcja urządziła 8 wycieczek oraz zorganizowała 2 marca 1946 roku pierwsze po wojnie zawody sportowe w Beskidzie Śląskim. Były to skoki narciarskie o puchar prezesa Oddziału PTT w Cieszynie. W zawodach uczestniczyło 6 skoczków, a wygrał je późniejszy olimpijczyk Leopold Tajner. Pierwszym prezesem Sekcji po wojnie został Kazimierz Koźbiał. W marcu 1946 roku zarząd oddziału podpisał umowę z właścicielem prywatnego schroniska na Soszowie – Janem Gajdzicą i doprowadził do otwarcia 10 marca stacji turystycznej mogącej udzielić 20 noclegów zimą i 45 latem¹⁵³.

                16 lutego 1946 roku Urząd Likwidacyjny przekazał oddziałowi obiekt pod Tułem z 25 miejscami noclegowymi w tymczasowe użytkowanie. 21 marca 1946 roku Oddział otrzymała dotację w wysokości 10000 zł na odbudowę schroniska na Stożku, jak podaje w swoim piśmie do Biura PTT kwotę zbyt małą w stosunku do potrzeb¹⁵⁴.

                W latach 1945 i 1946 oddział nie mógł prowadzić prac znakarskich celem odbudowy znisz-czonej w czasie wojny sieci szlaków turystycznych. Działające w górach oddziały NSZ, toczące się jeszcze walki spowodowały, że wszelki interwencje sprawie odbudowy sieci szlaków turystycznych kierowane do Komendy WOP w Wiśle Głębcach spotykały się z odmową. W 1946 roku uporządkowano zapisy w księgach wieczystych na powrót przywracając prawo własności parceli i schroniska na Stożku oraz parcel na Kamiennym, Starym Groniu i Małym Stożku na rzecz oddziału.

                   II walne zgromadzenie oddziału po wojnie odbyło się 25 kwietnia 1946 roku. Wybrano zarząd w składzie: Karol Kaleta – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Marek Świstun – sekretarz, Jan Rudzki – skarbnik i członkowie: Józef Łamacz, Jan Nakonieczny, Klemens Koźbiał, Karol Szczepański, Jerzy Bogucki. Komisja Rewizyjna ukonstytuowała się w składzie: Józef Golachowski, Tomasz Kobielusz, Wincenty Zając a Sąd Honorowy w zespole: Józef Dubiski, Gustaw Santarius i Jan Juroszek. W roku 1946 oddział zorganizował 24 wycieczki, w tym 7 narciarskich. Oddział liczył 224 członków.

                Z dniem 1 stycznia 1947 roku Komenda WOP zajęła 2 pokoje w schronisku na Stożku i urządziła placówkę graniczną, jednocześnie zakazując prowadzenia działalności noclegowej w schronisku. Turyści udający się w góry musieli uzyskiwać przepustki w placówce w Wiśle Głębcach. Takie obostrzenia przyczyniły się do znacznego ograniczenia ruchu turystycznego. We wrześniu 1946 roku J. Raszka, z powodu braku możliwości zarobkowania opuścił schronisko. 15 września 1946 roku schronisko objął Antoni Folwarczny, który pełnił tą funkcję do 31 lipca 1950 roku. 15 stycznia 1947 roku Oddział podpisał umowę z właścicielem budynku na Kozińcach - Halamą, na podstawie której w tym budynku uruchomiono stację turystyczną z miejscami noclegowymi dla 15 osób.

                W 1947 roku doszło do awarii w schronisku. Zwalił się do jadalni jeden z kominów. Dzięki wsparciu Zarządu Głównego PTT zawalony komin został odbudowany, podobnie jak i grożące zawaleniem 3 inne. Trudne prace wykonał Karol Kozieł z Cieszyna – członek PTT.

                1 lutego 1947 roku Oddział został zmuszony do przyjęcia pod dach swojej siedziby w dwóch pokojach Zarządu Wodnego w Cieszynie.

                 III Walne Zgromadzenie Oddziału odbyło się 24 kwietnia 1947 roku. Wybrano Zarząd w składzie: Karol Kaleta – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Jerzy Bogucki – sekretarz, Jan Rudzki – skarbnik, Klemens Koźbiał – prezes Watry oraz członkowie: Józef Łamacz, Jan Nakonieczny, Stanisław Belon, Karol Szczepański. Komisja Rewizyjna została wybrana w składzie: Józef Golachowski, Tomasz Kobielusz, Wincenty Zając. Sąd Honorowy pracował w składzie nie zmienionym.

                 24 kwietnia 1947 roku na zebraniu zarządu utworzono przy Oddziale Komisję schroniskową w składzie: Karol Kaleta, Karol Szczepański, Stanisław Belon oraz Komisję do prac w górach w składzie: Karol Szczepański, Walter Spencel i Jerzy Bogucki oraz Sekcję Wycieczkową w składzie: Karol Kaleta, Walter Spencel i Jerzy Bogucki. W roku 1947 wydzierżawiono parcelę budowlaną na Starym Groniu Helenie Greń z Brennej. Na koniec 1947 roku Oddział liczył 246 członków, a w roku tym zorganizował 28 wycieczek górskich, w tym 10 narciarskich, a w ramach prac znakarskich wykonał 6 tablic orientacyjnych oraz 24 drogowskazy, które umieścił na szlakach turystycznych za zgodą Komendy WOP w Ustroniu, z zastrzeżeniem ich lokalizacji minimum 3 km od granicy. W 1948 roku Oddział uzyskał okno wystawowe w Gmachu Prezydium w Rynku w celu propagowania turystyki górskiej. Wystawiono tam także zakupiony przez Karola Kaletę barograf.

                 W trzech pokojach swojej siedziby Oddział urządzi stację noclegową z 9 łóżkami – łóżka na wyposażenie Oddział otrzymał z zapasów po niemieckich, a pościel zakupiono z dochodów uzyskanych z 2 zabaw karnawałowych zorganizowanych przez Sekcję Narciarską Watra. W grudniu 1947 roku Cieszyn opuścił Klemens Koźbiał, jednocześnie ustępując z funkcji członka Zarządu Oddziału. Funkcję prezesa Sekcji Narciarskiej z dniem 1 stycznia 1948 roku powierzono Stanisławowi Belonowi. 31 marca 1948 roku odbyło się IV walne zgromadzenie Oddziału PTT w Cieszynie. Został wybrany zarząd w składzie: Karol Kaleta – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Jerzy Bogucki – sekretarz, Jan Rudzki – skarbnik i członkowie: Helena Rusnok, Karol Szczepański, Franciszek Krzak, Józef Łamacz, Wiktor Karski, Stanisław Belon, Wojciech Burian. Komisja Rewizyjna działała w składzie jak w poprzednim roku, a Sąd Honorowy w składzie: Jan Zabystrzan, Kazimierz Ruppert, Jan Juroszek. W tymże 1948 roku zarząd Koła w Skoczowie zebrał się dwa razy, a członkowie Koła odnowili szlak turystyczny z Brennej do Przełęczy Salmopolskiej oraz wzięli udział w 16 wycieczkach. W 1948 roku Oddział wznowił akcję zdobywania GOT, GON i KOT. 10 marca 1948 roku w obecności 46 osób odbyło się zebranie reaktywujące działalność Koła PTT w Skoczowie. Na zebraniu wybrano zarząd reaktywowanego Koła w osobach: Wojciech Burian – prezes, Karol Urbańczyk – sekretarz, Władysław Jamroz – skarbnik, Jerzy Pustówka – gospodarz i Alfons Cyganek – członek zarządu¹⁵⁵. W tymże 1948 roku Oddział otrzymał kilkanaście kilogramów farby i odnowił 134 km szlaków. Na przełomie 1948 i 1949 roku Zarząd Główny PTT przekazał Oddziałowi 630 000 zł na remont i wyposażenie schroniska na Stożku. Na koniec 1948 roku Oddział liczył 368 członków PTT¹⁵⁶.

                   Z inicjatywy Śląskiego Okręgu Narciarskiego w Katowicach Sekcja Narciarska Watra była w dniach 22 -23 stycznia 1949 roku organizatorem zawodów narciarskich w Wiśle. 31 marca 1949 roku odbyło się kolejne walne zgromadzenie Oddziału. Wybrano zarząd w składzie: Karol Kaleta – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Helena Rusnok – sekretarz, Jan Rudzki – skarbnik i członkowie: Jerzy Bogucki, Jan Stranowski, Franciszek Krzak, Marek Świstun, Wiktor Karski, Wilhelm König i Wojciech Burian. Komisja Rewizyjna została wybrana w składzie: Józef Golachowski, Wincenty Zając, Anna Wlukowa, a Sąd Honorowy w składzie: Stanisław Udziela, Irena Kuczyńska, Jerzy Drozd. Jak pisze Karol Kaleta w swoich wspomnieniach Karol Szczepański i Józef Łamacz zrezygnowali z udziału w zarządzie. Z dniem 1 kwietnia 1949 roku decyzją Wojewódzkiej Komisji Lokalowej zmuszony był odstąpić PZU 4 pokoje w baraku wykorzystywane na potrzeby stacji turystycznej, co doprowadziło do zaprzestania jej działalności¹⁵⁷.

                 15 maja 1949 roku odbył się w Zakopanem walny zjazd delegatów PTT, na którym do Zarządu Głównego został wybrany Karol Kaleta¹⁵⁸. W roku 1949 Oddział Cieszyński posiadał Koło w Skoczowie, i miał 321 członków, co oznacza, że w stosunku do roku 1948, w którym było 409 (liczba zawarta w oficjalnym Sprawozdaniu PTT jest sprzeczna od podanej w zapisach Karola Kalety) członków zanotowano ubytek o 88 osób¹⁵⁹ W tymże 1949 roku Oddział zakupił od wyjeżdżającego na stałe za granicę turysty bibliofila bibliotekę w postaci 115 książek. Jak odnotowano w Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 w schronisku na Stożku zakończono podstawową fazę remontu po zniszczeniach wojennych. Poniesione wydatki osiągnęły wartość 250 310 zł, a główne wykonane prace to: przebudowa komina, uzupełnienie pokrycia dachu blachą, remont urządzeń sanitarnych i budowa czterech pieców kaflowych. Dodatkowo zakupiono pompę do obsługi instalacji zasilania obiektu w wodę oraz pościel za łączną wartość 78 874 zł. W schronisku w roku udzielono 1949 801 noclegów, co stanowiło 29 % wykorzystanie posiadanych miejsc noclegowych. W wyniku Uchwały Ministerstwa Komunikacji – Wydział Turystyki – pismo Zarządu Głównego PTT z dnia 4 czerwca 1948 roku L. dz. 1182/48 Obwodowy Urząd Likwidacyjny w Cieszynie 23 października 1949 definitywnie przekazał schronisko na Tule Oddziałowi Cieszyńskiemu. Ostateczna decyzja Prezydium Powiatowej Rady Narodowej podjęta została decyzja, a akt nadania nosił datę 19 września 1950 roku. Wykonano w nim drobne prace remontowe o wartości 5 280 zł oraz zakupiono wyposażenie za kwotę 16 512 zł. W schronisku w roku 1949 udzielono 120 noclegów, co stanowiło wykorzystanie w 7 % posiadanych miejsc noclegowych¹⁶⁰.

                      W roku 1949 Oddział przeprowadził remonty szlaków turystycznych na długości 37 km na których ustawił 50 tablic orientacyjnych. Koszt tych prac wyniósł 30 003 zł¹⁶¹. W tymże 1949 roku odnotowano także aktywną działalność Sekcji Narciarskiej przy oddziale PTT w Cieszynie. Działalność sekcji została oceniona bardzo wysoko, zarówno w zakresie propagandy narciarstwa jak i organizacji imprez. Sekcja w latach 1948 i 1949 zbudowała trasy zjazdowe w Polanie z Czantorii i ze Stożka. Zawodnik Sekcji (który 15 października 1949 roku opuścił SN i zasilił wraz z takimi zawodnikami jak: Jan Czudek, Beatryca Tajnerówna i Władysław Górniak klub Sekcję Narciarską Klubu Budowlani Goleszów przy Fabryce Cementu w Goleszowie) – Leopold Tajner, osiągał znaczące sukcesy sportowe¹⁶². Z działalności oddziału w roku 1949 warto odnotować prowadzenie świetlicy z biblioteką (244 pozycje) dla członków oddziału oraz przeprowadzenie 62 wycieczek¹⁶³.

               Zwyczajne walne zgromadzenie Oddziału w 1950 roku odbyło się 9 marca. Jak podaje w swoich wspomnieniach Karol Kaleta, zarząd oddziału otrzymał absolutorium, a prezydium zaczęło pracę w składzie: Karol Kaleta – prezes, Adam Sabela – wiceprezes, Helena Rusnok – sekretarz, Jan Rudzki – skarbnik. Po rezygnacji Antoniego Folwarcznego z funkcji strażnika schroniskowego z dniem 31 lipca 1950 roku na skutek całkowitego zamknięcia przez WOP ruchu turystycznego w paśmie przygranicznym od 1 sierpnia jego funkcje objął Jan Cięgiel, który ze względu na trudne warunki eksploatacji schroniska został całkowicie zwolniony od płacenia czynszu. W roku 1949 Koło w Skoczowie liczyło 30 osób i odbyło jedno walne zgromadzenie na którym wybrano nowy zarząd w składzie: Wojciech Burian – przewodniczący, Karol Urbańczyk – sekretarz, Władysław Jamróz – skarbnik (którego na czas choroby zastąpił Jerzy Pustówka) Otton Landsberger – gospodarz i Jerzy Pustówka członek zarządu. Komisja Rewizyjna pracowała w składzie: Franciszek Olszak, Karol Kisza i Franciszek Rychlicki. W roku tym Koło odnowiło szlak Brenna – Przełęcz Skałka czarnym kolorem oraz ustawiło dwie tablice orientacyjne. Koło urządziło jak co roku kilka wycieczek. W roku tym osiągnięto przychody w wysokości 20920 zł, a wydano na działalność 13793 zł¹⁶⁴.

                  W roku 1950 Oddział liczył 321 członków (w stosunku do 1949 przybyło 16). W sprawozdaniu PTT za rok 1950 nie odnotowano ilości udzielonych noclegów w schronisku na Stożku, w schronisku na Tule udzielono 2 noclegi – tu jednak odnotowano ok. 1600 pasantów¹⁶⁵. Zarząd Oddziału, biorąc pod uwagę sytuację Sekcji Narciarskiej pozbawionej najlepszych zawodników, rozwiązał Sekcję Narciarską jako sekcję wyczynową, na skutek czego pozostali zawodnicy narciarze przeszli do zrzeszenia sportowego Ogniwo – Piast w Cieszynie. Uchwałą walnego zgromadzenia Sekcji Narciarskiej Watra z dnia 3 października 1950 roku głównym kierunkiem działania Sekcji stało się narciarstwo turystyczne.

                   W lutym 1950 roku Stanisław Belon zrezygnował z funkcji prezesa „Watry”, uchwałą zarządu oddziału z dnia 9 marca 1950 roku prezesem SN został Gustaw Kożdoń. W kwietniu 1950 roku zarząd oddziału zwrócił się do zarządu oddziału w Bielsku Białej z propozycją przekazania schroniska na Błatniej. W tymże 1950 roku Oddział w Cieszynie odnowił 57 km szlaków i wyznakował 5 km nowych ustawiając 30 nowych drogowskazów i tablic orientacyjnych¹⁶⁶.

                   12 października 1950 roku odbyło się nadzwyczajne walne zgromadzenie członków oddziału PTT w Cieszynie. Podjęto na nim uchwałę następującej treści: Zjednoczyć ruch Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego przez stworzenie jednego Towarzystwa Turystyczno – Krajoznawczego. Delegatami na Zjazd Zjednoczeniowy wybrano: Karola Kaletę, Wojciecha Buriana, Gustawa Kożdonia i Stanisława Sikorę¹⁶⁷. Rok 1950 był też znaczącym rokiem w działalności Koła w Skoczowie. 24 lutego tegoż roku na walnym zgromadzeniu wybrano zarząd w składzie: Wojciech Burian – przewodniczący, Karol Urbańczyk – sekretarz, Władysław Jamróz – skarbnik, Otton Landsberger – gospodarz, Jerzy Pustówka – członek zarządu oraz Komisja Rewizyjna w składzie: Karol Kisza – przewodniczący, Andrzej Kołatek – członek i Karol Janicki – członek. Na początku roku Koło liczyło 28 członków, na koniec – 34. W roku tym Koło odnowiło szlak na Stary Groń umieściło 3 tablice orientacyjne w okolicy Brennej oraz stanowisko drogowskazów na Przełęczy Skałka. Koło urządziło 14 wycieczek letnich¹⁶⁸.

 

             W 1924 r. powstało Koło Oddziału Cieszyńskiego PTT w Bielsku. Działacze z Bielska przejawiali aktywność nie tylko w uprawianiu turystyki, ale i w pracach organizacyjnych. Pierwszy zarząd Koła PTT w Bielsku stanowili: Kazimierz Markiewicz – prezes, Aleksander Hatlas – sekretarz, Stanisław Hławiczka – członek¹⁶⁹. Efektem aktywności zarządu Koła było m.in. doprowadzenie do otwarcia w dniu 25 lutego 1926 r. w prywatnym schronisku Marii Sikorowej na Magórce (933 m) stacji turystycznej PTT stanowiącej oparcie dla turystyki letniej i zimowej w Beskidzie Małym.

              W zasobach Centralnego Archiwum Turystyki Górskiej COTG PTTK znajdujemy odręczną korespondencję skierowaną przez prezesa Kazimierza Markiewicza do prezesa Zarządu Głównego PTT w sprawie prolongaty legitymacji na rok 1927. Oto bowiem macierzysty Oddział Koła (Cieszyński) w wyniku nie uregulowanych zobowiązań nie otrzymał znaczków prolongaty na ów rok. Problem ten sygnalizował ZG PTT w swoim piśmie do Oddziału Cieszyńskiego z dnia 10 stycznia 1927 roku – poziom zaległości Oddziału w stosunku do ZG PTT w opłatach za znaczki członkowskie osiągnął wartość 1095 zł 50 gr¹⁷⁰. Na ówczesny czas była to duża wartość. Koło w Bielsku zwróciło się więc z prośbą, aby 1840 członków Koła mogło być zaopatrywanych w znaczki bezpośrednio od ZG PTT¹⁷¹. W trakcie wyjaśnienia tej sprawy okazało się, że istotnie całemu zamieszaniu winien jest Oddział w Cieszynie – Biuro Zarządu Głównego realizowało przesyłki znaczków terminowo w miarę otrzymywania przedpłaty i zamówień. Jednocześnie w swoim piśmie z dnia 20 czerwca 1927 roku Zarząd Główny podkreślił, że to w gestii Zarządu Oddziału w Cieszynie leży regulacja tych spraw¹⁷².

                  W roku 1927 zarząd koła tworzyli: Kazimierz Markiewicz – prezes, Stanisław Hławiczka – wiceprezes, Aleksander Hatłas – sekretarz i skarbnik, oraz J. Korzeniowski, H. Boryczko – członkowie Zarządu. Komisje rewizyjną tworzyli: R. Jędrzejowski i J. Kożdoń¹⁷³. O prężności bielskiego Koła świadczy fakt, że w 1928 r., kosztem ponad 1000 zł, urządziło pokój klubowy w schronisku na Stożku oraz wsparło budowę schroniska na Kozubowej kwotą 550 zł. Ciekawe jest zamknięcie finansowe roku sprawozdawczego 1929. Przychody Koła wynosiły 38094, 20 zł. Rok ten był znaczący w jego działalności. Ze swoich dochodów przekazało na budowę Dworca Tatrzańskiego w Zakopanem 1000 zł, na cele inwestycyjne w schronisku na Stożku przeznaczono 1672 zł, na zakup koców dla tegoż schroniska – 1021 zł, dla Towarzystwa „Beskid Śląski” w Orłowej – 500 zł, udzielono subwencji drużynie harcerskiej w Bielsku – 200 zł, głodującym na Wileńszczyźnie przekazano 50 zł. Urządzono 6 wycieczek oraz liczne odczyty, z których zwłaszcza wygłaszane przez Zygmunta Lubertowicza w Domu Żołnierza, na tematy tatrzańskie, cieszyły się dużą frekwencją (po ok. 300 osób).Wyznakowano szlaki turystyczne, w tym czerwony z Ustronia Polany na Czantorię. W 1929 r. utworzona została Sekcja Narciarska, dla której kosztem 614 zł zakupiono 10 par nart. Rozpoczęto starania o budowę polskiego schroniska na Błatniej, pod które zakupiono od dyrekcji dóbr hr. Larischa półtora morga ziemi¹⁷⁴.

                 Zarząd Koła w tym tak owocnym roku pracował w składzie: prezes – prof. Zygmunt Lubertowicz, wiceprezes – Kazimierz Markiewicz, sekretarz i skarbnik – Aleksander Hatlas, członkowie: Otton Schoppa, Henryk Boryczka, Józef Korzeniowski, Florian Suchanek. Koło liczyło wówczas 1515 członków. Już od wczesnej jesieni 1930 r. rozpoczęto starania o powołanie samodzielnego oddziału. 28 października tegoż roku został uchwalony statut ramowy Oddziału pod nazwą Oddział „Beskid Śląski” PTT w Bielsku. Z tą samą datą wystawione jest pismo L. 92 skierowane do ZG PTT z prośbą o zmianę statusu Koła na samodzielny Oddział. Na posiedzeniu w dniu 26 października 1930 r. Zarząd Główny PTT upoważnił Wydział Wykonawczy do rozważenia owego wniosku. Blisko miesiąc później, w dniu 21 listopada, Wydział Wykonawczy powziął uchwałę o utworzeniu Oddziału PTT w Bielsku na bazie Koła Oddziału „Beskid Śląski” w Cieszynie¹⁷⁵.

                   Ciekawe dokumenty znajdujemy w Archiwum Państwowym w Katowicach. Okazuje się, że Oddział Beskid Śląski PTT nie został wykreślny z rejestru stowarzyszeń aż do 23 września 1958 roku. Dopiero z tą datą zapadła decyzja o numerze Sa – 15 –b/6/55 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach i stowarzyszenie zostało wykreślone z rejestru¹⁷⁶. Przed wykreśleniem Urząd Spraw Wewnętrznych Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej (prowadzący w ówczesnym czasie rejestr stowarzyszeń) przeprowadził korespondencję z Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Cieszynie, której przedmiotem było ustalenie, czy Oddział PTT Beskid Śląski podjął działania w okresie po II wojnie światowej – brak było bowiem w odpowiednich rejestrach śladu korespondencji w tej sprawie, brak również było dowodów aktywności oddziału. Okazało się, że figurujący w rejestrze pod numerem 1005 wpisany 18 czerwca 1937 roku (uzyskujący wówczas po reformie statutowej samodzielność prawną Oddział) nie wykazał podjęcia po wojnie działalności – w aktach rejestracyjnych figurował stary zarząd ze Stanisławem Sową na czele, brak było odpowiedniej dokumentacji funkcjonowania oddziału. Okazało się, że zarząd oddziału, podejmując działalność po wojnie, poinformował o tym Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Cieszynie pismem z dnia 28 sierpnia 1945 roku (i tą datą swoją powojenną działalność formalnie rozpoczął). O tej sytuacji prawnej Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Cieszynie poinformowało swoim pismem Sa 15a/8/54 z dnia 14 stycznia 1955 roku Wydział Społeczno – Administracyjny Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach.

                 W ostatnim zdaniu informuje „W związku z przemianowaniem tego stowarzyszenia na Polskie Towarzystwo Turystyczno – Krajoznawcze w 1950 roku cały majątek przejęło i użytkuje obecnie PTTK Oddział w Cieszynie”¹⁷⁷. Opisany stan prawny był niezgodny z obowiązującymi regulacjami – w związku z tym pismem z dnia 24 stycznia 1955 roku Sekretarz Wojewódzkiej Rady Narodowej powołał swoim pismem Sa. I – 15b/6/55 kuratora stowarzyszenia na podstawie art. 26 pkt. 4 i art. 30 prawa o stowarzyszeniach z dnia 27 października 1937 roku kuratora oddziału celem zastępowania zarządu do czasu likwidacji stowarzyszenia z powodu braku odpowiednich władz. Kuratorem tym został Jan Burda zamieszkały wówczas w Cieszynie przy ulicy Stalmacha 10. Kurator jednocześnie z mianowaniem został poproszony o wystąpienie z wnioskiem o likwidację stowarzyszenia w terminie do 10 dni od otrzymania pisma i nominacji. Trudno dzisiaj dociec, co działo się w tej sprawie przez następne trzy lata, faktem jest, że decyzja o wykreśleniu i faktycznej likwidacji Oddziału PTT w Cieszynie zapadła w wspomnianym powyżej dniu 23 września 1958 roku¹⁷⁸.

                Pomimo tych zawiłości z wykreśleniem z rejestru stowarzyszeń Oddziału przyjmujemy, że w 1950 roku zakończył swoją pracowitą działalność Oddział PTT w Cieszynie. Jego czterdziestoletnia prac dla gór i turystów przyniosła wspaniałe owoce. To dziesiątki kilometrów szlaków, to wspaniale zagospodarowane obiekty turystyczne, z których schronisko na Stożku jest dumą PTTK do dzisiejszego dnia. To także, a może przede wszystkim, setki oddanych górom działaczy, którzy w pracy dla dobra turystyki widzieli nie tylko okazję do upustu pasji działania, ale także patriotyczny obowiązek budowania polskiej turystyki na kresach zachodnich. Ich dzieło kontynuuje Oddział PTTK Beskid Śląski. Jego wieloletnia działalność przynosi chlubę Śląskowi Cieszyńskiemu udowadniając, że idee ruchu turystycznego krzewione przez tego działaczy regionu nie poszły w zapomnienie.

 

 

1. Więcej na ten temat J ó z e f G ą s t o ł, Beskidenverein a turystyka polska cz. I Wierchy 46: 1977 s. 155 - 166

2. Więcej na ten temat J e r z y K a p ł o n Oddział Babiogórski Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego – zarys dziejów 100 lat Oddziału Babiogórskiego TT, PTT, PTTK w Żywcu str. 7 - 66. Towarzystwo Naukowe Żywieckie Bibliotek Żywiecka Nr 10. Redakcja Wacław Zyzak. Żywiec 2008. 

3. Np. B. M a ł a c h o w s k i, Siedemdziesiąt pięć lat pracy, „Wierchy” 18: 1948, s. 71; W. K r y g o w s k i, Z dziejów Oddziałów PTT (1873–1950), „Wierchy” 41: 1972 [wyd. 1973], s. 95 - 96; i d e m, Dzieje Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Warszawa – Kraków 1988, s. 107 - 108.

4. 75 lat Turystyki Polskiej na Ziemi Cieszyńskiej 1910 – 1985. Od PTT do PTTK. Praca zbiorowa. Zespół redakcyjny: Karol Chmiel, Władysław Sosna (przewodniczący), Alojzy Szupina. Nakładem Oddziału PTTK „Beskid Śląski” w Cieszynie.

5. Zob. A. Z. G ó r s k i, Początki towarzystw górskich na świecie, „Wierchy” 73: 2007 [wyd. 2009], s. 145–164.

6. Ibidem, s. 158–159.

7. W. H. P a r y s k i, Początki Towarzystwa tatrzańskiego i Zakopane, „Wierchy” 47: 1978 [wyd. 1980], s. 25; K r y g o w s k i, Dzieje Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, Warszawa – Kraków 1988, s. 19.

8. Por. W. H. P a r y s k i, , op. cit., s. 26.

9. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO234 d. 3

10. Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego Rok 1910 Tom XXXI str. VI

11. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO230 d. 142

12. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO230 d. 142

13. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1934 VI Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 93

14. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO233 d. 35

15. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 233 d. 37 i 38

16. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

17. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

18. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

19. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 233 d. 39

20. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

21. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

22. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

23. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

24. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 233 d. 40

25. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 7

26. J a n G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 7

27. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 233 d. 42

28. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 233 d. 44

29. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 236 d. 3

30. Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego Rok 1911str.V

31. Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego rok 1913 Tom XXXIV str. 48

32. Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego rok 1914 Tom XXXIII str. LXIV i LXIX

33. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 7

34. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 8

35. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 8

36. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 9 - 10

37. K a z i m i e r z P o p i o ł e k Historia Śląska od pradziejów do 1945 roku Śląski Instytut Naukowy Wydawnictwo „Śląsk” Katowice 1972 str. 380 – 381   

38. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 10

39. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 12

40. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 253 d. 3

41. „Wierchy” 2: 1924, s. 226–234.

42. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 254 d. 3,4,5

43. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 254 d. 29

44. J. G a l i c z Polskie Towarzystwo Turystyczne „Beskid” w Cieszynie. I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 13

45. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 255 d. 350

46. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 255 d. 364

47. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 256 d. 310

48. Zemský archiv w Opawie karton 4676 s. X – 552

49. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 258 d. 172

50. Wierchy 1: 1923 Wydawnictwo Oddziału Lwowskiego PTT str. 272

51. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 266 d. 192

52. CATG s. 11.05.03 Komisja Tatrzańska (1921 – 1939)

53. CATG s. 11.05.03 Komisja Tatrzańska (1921 – 1939)

54. Wierchy Rok VI 1928 Kraków str. 190

55. Wierchy Rok II 1924 Lwów str. 233

56. Wierchy Rok II Lwów 1924 str. 239

57. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 266 d. 196

58. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 266 d. 196

59. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 266 d. 200

60. Przegląd Turystyczny Wydawnictwo Zarządu Głównego PTT. Rok 1 Nr 2 czerwiec 1925 str. 24

61. Wierchy 3: 1925 Wydawnictwo Oddziału Lwowskiego PTT str. 300

62. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 270 d. 193

63. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 270 d. 451 - 454

64. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 270 d. 215,217

65. AP w Katowicach Oddział w Żywcu PTTŻ 79

66. Wierchy Rok IV Lwów 1926 str. 201

67. CATG s. 11.05.02 Komisja Zachodniobeskidzka (1924 – 1939)

68. Przegląd Turystyczny Organ Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Nr 3-4 Kraków grudzień 1925 str. 21

69. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 273d. 158 – 163

70. AP w Katowicach Oddział w Żywcu PTTŻ 53

71. Archiwum Muzeum Tatrzańskiego AR NO 274 d. 308

72. Przegląd Turystyczny Organ Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Nr 5 - 6 Kraków czerwiec 1927 str.19 - 20

73. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1927

74.  Przegląd Turystyczny Organ Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Nr 5 - 6 Kraków czerwiec 1927 str.19 - 20

75. Przegląd Turystyczny Organ Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Nr 5 - 6 Kraków czerwiec 1927 str.20

76. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1927

77. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1927

78. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1927

79. Przegląd Turystyczny Organ Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Nr 9 – 10 Kraków czerwiec 1928 str.23

80. Sprawozdanie Zarządu Głównego Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1928 do 28 lutego 1929 str. XXX - XXXI

81. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1928

82. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1928

83. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1929

84. CATG s. 11.05.02 Komisja Zachodniobeskidzka (1924 – 1939)

85. CATG s. 11.05.02 Komisja Zachodniobeskidzka (1924 – 1939)

86. CATG s. 11.05.02 Komisja Zachodniobeskidzka (1924 – 1939)

87. Sprawozdanie Zarządu Głównego Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1929 do 28 lutego 1930 str. II, XLVII

88. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1929 I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 56 - 57

89. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1929

90. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1929 I Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 57 - 58

91. CATG s. 11.1 Szlaki turystyczne (1923 – 1950)

92. Sprawozdanie Zarządu Głównego Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1929 do 28 lutego 1930 Kraków 1930 str. XLVIII

93. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1930 II Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 63 - 64

94. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1930

95. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1930

96. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1930

97. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1930

98. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1930

99. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1930

100. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1930 II Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 63 - 67

101. Sprawozdanie Zarządu Głównego Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1930 do 31 marca 1931Kraków 1931 str. LXXIV - LXXV

102. Sprawozdanie Zarządu Głównego Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1930 do 31 marca 1931Kraków 1931 str. LXII

103. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1931

104. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1931

105. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 III Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 64

106. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 III Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 65

107. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 IV Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 81

108. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 IV Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 83

109. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 IV Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 85

110. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 IV Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 86

111. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1931 IV Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 87

112. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1933 V Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 72

113. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1933 V Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 73 – 74

114. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1933 V Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 77 – 78

115. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1933 V Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 75 - 76

116. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

117. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1933 V Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 73 – 74

118. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

119. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1934

120. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1.IV.1935 do 31.III.1936 oraz finansowe Kraków 1936 str. 13

121. Więcej na ten temat W i e s ł a w A l e k s a n d e r W ó j c i k Geneza i rozwój Górskiej Odznaki Turystycznej w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim Wierchy: r. 54 Warszawa – Kraków 1985 str. 137 - 160

122. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1934 163VI Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 100

123. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1934 3VI Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 92 - 99

124. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1935 do 31 III 1936 oraz finansowe za rok 1935, Kraków 1936 str. 54 - 55

125. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1.IV.1935 do 31.III.1936 oraz finansowe za rok 1935 str. 17 

126. Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1.IV.1935 do 31.III.1936 oraz finansowe za rok 1935 str. 21

127. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1935 VII Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str.45 - 49

128. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1935 VII Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 49 - 52

129. Sprawozdanie z czynności Zarządu za rok 1935 VII Rocznik Oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego „Beskid Śląski” w Cieszynie str. 53 - 54

130. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1935 do 31 III 1936 oraz finansowe za rok 1935, Kraków 1936 str. 41

131. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1936 do 31 III 1937 oraz finansowe za rok 1936, Kraków 1937 str.60,61

132. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1936 do 31 III 1937 oraz finansowe za rok 1936, Kraków 1937 str.42

133. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1937 do 31 XII 1938, Kraków 1938 str. 67

134. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

135. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1937 do 31 XII 1938, Kraków 1938 str. 48

136. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1938

137. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1938

138. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 I 1938 do 31 XII 1938, Kraków 1939 str. 67 – 68

139. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1938

140. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

141. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1938

142. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 I 1938 do 31 XII 1938, Kraków 1939 str. 48 – 49

143. CATG s. 11.05.02 Komisja Zachodniobeskidzka (1924 – 1939)

144. CATG s. 2..2 Prace Zarządu Głównego. 2.2.1 Posiedzenia Zarządu Głównego (1926-1948)

145. CATG s. 11.05.02 Komisja Zachodniobeskidzka (1924 – 1939)

146. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1939

147. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Żywcu PTTŻ 119

148. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Żywcu PTTŻ 119

149. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Żywcu PTTŻ 119

150. Archiwum Państwowe w Katowicach Oddział w Żywcu PTTŻ 119

151. Tomasz Mianowski Schroniska górskie w Karpatach Polskich w latach 1939 0 1945 Wydawnictwo PTTK Kraj Warszawa Kraków 1987 str. 18

152. Tomasz Mianowski Schroniska górskie w Karpatach Polskich w latach 1939 0 1945 Wydawnictwo PTTK Kraj Warszawa Kraków 1987 str.44

153. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1946

154. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1946

155. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

156. Karol Kaleta Zarys historii Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Oddział Beskid Śląski w Cieszynie – materiał z zasobów Ryszarda Mazura

157. Karol Kaleta Zarys historii Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Oddział Beskid Śląski w Cieszynie – materiał z zasobów Ryszarda Mazura

158. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 CBG syg. 1787 s. 1

159. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 CBG syg. 1787 s. 2,3

160. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 CBG s. 1787 s. 7

161. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 CBG s. 1787 s. 8

162. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 CBG s. 1787 s. 19 i 21

163. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1949 CBG s. 1787 s. 22

164. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

165. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1950 CBG s. 1787 s. 23 i 25

166. Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego za rok 1950 CBG syg. 1787 s. 26

167. Karol Kaleta Zarys historii Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego Oddział Beskid Śląski w Cieszynie – materiał z zasobów Ryszarda Mazura

168. Archiwum Koła PTTK w Skoczowie – Księga Pamiątkowa.

169. K r z y s z t o f K o z i k 60 lat zorganizowanej turystyki polskiej na ziemi bielsko bialskiej, s. 8.

170. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1927

171. CATG, akta Oddziału PTT w Cieszynie – Koło w Bielsku.

172. CATG Oddział PTT w Cieszynie 14.09 rok 1927

173. Przegląd Turystyczny Organ Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Nr 9 - 10 Kraków czerwiec 1928 str.23

174. Sprawozdanie Zarządu Głównego, Oddziałów, Kół i Sekcji Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie z działalności Towarzystwa za czas od 1 marca 1929 do 28 lutego 1930, Kraków 1930, s. XLVIII.

175. CATG, akta Oddziału Bielsko-Bialskiego PTT. sygn. 14.26

176. Archiwum Państwowe w Katowicach zespół akt Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach Urząd Spraw Wewnętrznych sygn. 1180/1

177. Archiwum Państwowe w Katowicach zespół akt Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach Urząd Spraw Wewnętrznych sygn. 1180/1

178. Archiwum Państwowe w Katowicach zespół akt Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach Urząd Spraw Wewnętrznych sygn. 1180/1