Vademecum Górskie COTG PTTK

Droga Legionów

  W drugiej połowie października 1914 roku II Brygada Legionów zmieniła mało uczęszczany płaj łączący poprzez Karpaty linię frontu ze stacją kolejową Taraczköz (Teresva) na południowych stokach Karpat, w ważną linię komunikacyjną. Pracę prowadziło dwóch inżynierów polskich: Słuszkiewicz i Wimmer. Prace rozpoczęto 16 października 1914 roku. Wykonywane były przez ponad 500 osób: żołnierzy legionów, zwłaszcza 3 pułku, austriackiego batalionu technicznego i pracowników cywilnych. Całość wykonano w 53 godziny, mimo, że droga wynosiła 6 km. Zużyto na nią 3600 okrąglaków i wykonano 28 mostów o łącznej długości 227 m. Łącznie zużyto 5000 m3 drewna. W niektórych miejscach, gdzie nachylenie stoków było zbyt wielkie, a serpentyny nie dały się przeprowadzić, budowano drogę na kozłach, tworząc rodzaj niskich wiaduktów. Prace ubezpieczały oddziały legionowe, wystawiając szereg placówek na okolicznych wzgórzach. Przemarsz głównych sił legionów nastąpił 21 października 1914 roku.
  Na cześć wysiłku legionowego na przełęczy Rogodze wzniesiono pamiątkowy, drewniany krzyż z tablicą pamiątkową z tekstem:
    Młodzieży polska, patrz na ten krzyż!
    Legiony polskie dźwignęły go wzwyż,
    Przechodząc góry, lasy i wały
    Do Ciebie, Polsko, i dla Twej Chwały
   Autorem słów był Adam Szania – legionista, piechur. Obecnie istniejący, stalowy, został ufundowany przez społeczeństwo powiatu nadwórniańskiego w 1931 roku.

opr. Jerzy Kapłon

COTG PTTK i autorzy opracowań wyrażają zgodę na wszelkie wykorzystywanie zasobów Vademecum pod warunkiem przytoczenia źródła i autora.