Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK

Vademecum Górskie COTG PTTK

>> Regulamin << >> Jak zostać współautorem Vademecum <<

Treść hasła:

lub wybierz interesujacą cię literę

Krawców Wierch schronisko:

Bacówka PTTK na Krawców Wierchu

Beskid Ujsolski

Długie, zalesione pasmo graniczne ciągnące się od Rycerzowej aż do Trzech Kopców w rejonie Pilska tworzy ciekawy obszar górski, zwany niekiedy Beskidem Ujsolskim. Na przestrzeni 26 km tego pasma występuje szereg szczytów, od których wykształcają się liczne ramiona boczne. Beskid Ujsolski charakteryzuje się nieco odrębnym krajobrazem. Tworzą go dzikie lasy Oszusa, strome i przepaściste stoki Bednarowego Wierchu, liczne otwarte działy z malowniczymi dolinkami i rozrzuconymi tu i ówdzie górskimi osiedlami. Najwyższym szczytem tego pasma jest Oszus (1152 m), najniższą przełęczą – Przełęcz Ujsolska (Glinka 845 m).

Największa i najładniejsza w całym paśmie granicznym Beskidu Ujsolskiego polana o oryginalnej nazwie Krawcula zalega szczyt Krawcowego Wierchu (1064 m), wznoszący się w niedalekim sąsiedztwie Przełęczy Ujsolskiej oraz Hrubej Buczyny.

Budowa

W słoneczny dzień 8 kwietnia 1975 roku w rejon Krawcowego Wierchu udała się komisja pod kierownictwem pełnomocnika PTTK ds. budowy bacówek, Edwarda Moskały. Celem jej było wybranie miejsca budowy nowego schroniska. Po wielu penetracjach i dyskusjach wybrano słoneczną polanę Krawculę pod szczytem Krawcowego Wierchu.

W dniu 19 sierpnia 1975 roku w Urzędzie Gminy Ujsoły zawarte zostało porozumienie pomiędzy PTTK a przedstawicielami spółki własnościowej polany Krawculi na Krawcowym Wierchu, dotyczące udostępnienia gruntów i zezwolenia na budowę schroniska. Dokument podpisali: ze strony PTTK Edward Moskała, ze strony właścicieli hali stary baca Marcin Bryja, główny udziałowec na hali Krawculi, a ze strony władz gminy Ujsoły naczelnik Mieczysław Urbańczyk.

2 września 1975 na miejscu posadowienia budynku wbito paliki wyznaczające jego miejsce, a 10 października rozpoczęto budowę. Rozpoczęto budowę drogi dojazdowej, zwożono najpotrzebniejsze materiały. Jeden ze stojących na polanie starych szałasów wykorzystano jako magazyn materiałów budowlanych, drugi służył tymczasowo jako pomieszczenie dla brygad robotników przeniesionych tu z kończącej się budowy bacówki na Rycerzowej. Kierownikiem budowy został Władysław Uja, a całością prac kierował kierownik Zakładu Remontowo-Budowlanego PTTK w Bielsku-Białej Bazyli Bożałkiński.

Do zimy 1975 r. wszystkie poważniejsze roboty murarskie i betonowe były już ukończone. Prace ciesielskie prowadzono na dole, w Glince, obok leśniczówki. Sprowadzono trak i urządzono tartak, w którym przecinano i przygotowywano drewno na budowę bacówki. Gotowe elementy transportowano saniami na Krawcowy Wierch. W lipcu 1976 r. budynek stał już pod dachem. Rozpoczęto prace nad ujęciem i doprowadzeniem wody do schroniska. Zmodernizowano węzeł sanitarny i rozpoczęto budowę oczyszczalni ścieków. W sierpniu podjęto decyzję o eksperymentalnym (!!!) wprowadzeniu – oprócz pieców – centralnego ogrzewania.

W dniu 30 listopada 1976 budowniczowie przekazali bacówkę do zagospodarowania. Schronisko zostałoe wewnątrz urządzone i już 4 grudnia w obecności władz PTTK oddane do użytku turystom.

Pierwszym kierownikiem bacówki na Krawcowym Wierchu został Zbigniew Gowin, długoletni kierownik schroniska PTTK na Hali Lipowskiej.

Schronisko PTTK na Krawcowym Wierchu

Bacówka znajduje się na dużej polanie na wysokości 1038 m.

Rozpościera się z niej wspaniała panorama na liczne wzgórza i szczyty Beskidów oraz Małej Fatry. Miejsce to jest również dogodnym miejscem wypadowym w rejon Pasma Lipowskiej i Pilska. Pobliskie lasy służą swym bogactwem w postaci grzybów, borówek, poziomek i innych darów natury upodobanych przez człowieka. Należy wspomnieć też o pobliskim przejściu granicznym na przełęczy Glinka, umożliwiającym odbycie wycieczek na teren Słowacji.

Po burzliwej przeszłości schronisko trafiło w końcu w dobre ręce i od jesieni 2000 r. przechodzi swego rodzaju renesans. Obecny dzierżawca przykłada wszelkich starań, by wrażenia z pobytu były jak najlepsze, a każdy turysta mile wspominał czas w nim spędzony.

Wspaniały klimat tego miejsca tworzą: okolica, w której znajduje się schronisko, oraz atmosfera, jaka w nim panuje. Z racji położenia jest ono jednym z rzadziej odwiedzanych schronisk, co czyni go miejscem spotkań ludzi prawdziwie kochających góry. Wyjątkowej urody szlaki wiodące do schroniska sprzyjają odwiedzaniu jego progów. Schronisko zawsze służy dobrą kuchnią i wygodnym łóżkiem. Warto zachęcić zatem turystów do odwiedzenia Krawcowego Wierchu i skorzystania z wszelkich dobrodziejstw, jakie oferuje.

Szałas

Podczas I. Wierchowego Grania i Góralskiego Śpiewania 14 czerwca 2003 roku na Hali Krawcula nastąpiło uroczyste otwarcie szałasu pasterskiego, postawionego przez gospodarza bacówki Szymona Kreczmera, wielkiego miłośnika kultury i sztuki góralskiej.

Zbudowany wg starych zasad, stosowanych przy stawianiu tego typu chat górskich, w całości z drewna, na kamiennych „fundamentach” pokryty gontowym dachem, gromadzi w swych wnętrzach zebrane przedmioty używane przez pasterzy w czasie wypasu owiec na halach.

Na ścianach wiszą ryciny, płaskorzeźby i stare zdjęcia upamiętniające zawód pasterza wykonywany przed laty przez baców i juhasów. Również i całe wyposażenie, takie jak garnki, kubki, kociołek i inne naczynia znalazły tam swe miejsce.

Dziś, niestety już tylko dla podtrzymania tradycji, na kilku beskidzkich halach wypasa się owce, a i to nie przynosi już dochodu takiego jak przed laty. Celem postawienia tegż szałasu było edukowanie młodszych (a i czasem starszych) pokoleń i pokazanie im życia tutejszej ludności. Przebogata tradycja i kultura, jaka od wieków kształtowała się na tych ziemiach, zasługuje na przypomnienie w takich właśnie miejscach jak to. A przecież przyjemniej poznaje się historię regionu w naturalnym otoczeniu aniżeli w skansenie.

Wszystkich zainteresowanych poznaniem kultury i tradycji pasterskiej Beskidu Żywieckiego gospodarz zaprasza do odwiedzenia Krawcowego Wierchu i zajrzenia do szałasu. Chętnie opowie o historii zawodu pasterza i wszelkich rzeczach z nim związanych.

Obecnie

Schronisko obecnie posiada 34 miejsca noclegowe w pokojach 2-, 3-, 5- i 10-osobowych. Dysponuje jadalnią z kominkiem, na którym namalowany jest fragment tańca góralskiego. Pomieszczenie to może pomieścić około 30 osób, bez problemu można tam zorganizować pogodny wieczorek czy mini recital.

Obok schroniska jest miejsce, gdzie można zapalić ognisko, pograć i pośpiewać. Bufet z ciepłymi posiłkami oraz z wydawaniem wrzątku czynny jest od 8.00 do 20.00. Łazienki (1 damska, 1 męska) dysponują prysznicem oraz 4 umywalkami z ciepłą wodą (jej ilość zależna od osób z niej korzystających).

Schronisko bardzo chętnie jest gospodarzem wszelkich zlotów, slajdowisk bądź wieczorków osób chcących podzielić się swą twórczością. Zainteresowanych pokazaniem czegoś ciekawego, np. zdjęć tak z dalekich, jak i z bliskich wędrówek, chętnych do pośpiewania w gronie ciekawych ludzi lub poznania ich – gospodarz schroniska prosi o kontakt. Informacja ukaże się na stronie internetowej i na pewno uzbiera się ładna gromadka osób zainteresowanych.

opr. Roman Zadora

Wykorzystano teksty pochodzące z książki E. Moskały – Schroniska PTTK w Karpatach Polskich, Warszawa – Kraków 1980, oraz strony internetowej schroniska na Krawcowym Wierchu (http://krawcow.pttk.pl/witamy.php) autorstwa Szymona Rochowiaka.

Panorama z publikacji Edwarda Moskały Panoramy górskie województwa bielskiego. Beskid Śląski, Żywiecki i Mały Bielsko-Biała 1984.

COTG PTTK i autorzy opracowań wyrażają zgodę na wszelkie wykorzystywanie zasobów Vademecum pod warunkiem przytoczenia źródła i autora.

Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK
31-010 Kraków,
ul. Jagiellońska 6
tel.: 12 422 28 40
e-mail: poczta@cotg.pttk.pl

Katalog Centralnej Biblioteki Górskiej PTTK