Jest drugim pod względem wysokości, wybitnym i charakterystycznym szczytem w Beskidzie Wyspowym. Ćwilin wznosi się nad Doliną Jurkówki i Łostówki, u podnóża leżą wsie: Gruszowiec, Jurków i Wilczyce. Masyw Ćwilina przechodzi w kierunku zachodnim w długi grzbiet ciągnący się przez Czarny Dział (673 m n.p.m.) aż do Mszany Dolnej.

   Szczyt Ćwilina jest płasko ściętą kopułą z rozległą halą. Roztacza się z niej wspaniała panorama na Gorce oraz południową część Beskidu Wyspowego z Mogielicą, Jasieniem i Ogorzałą. Chętnie zaglądają tu turyści, by podziwiać rozległe widoki i odpocząć na podszczytowej hali. Atrakcyjność szczytu Ćwilina podnosi niewątpliwie źródełko bijące na skraju podszczytowej polany (na południowym skłonie góry) z której roztacza się jedna z najpiękniejszych w Beskidach panoram górskich. Polana ta w różnych miejscach posiada swoje lokalne nazwy: Gruszowskie Polany, Wróblów, Kosmala. Sam wierzchołek leży na Michurowej Polanie, a polany, gdzie znajdują się źródła nazywane są: Pólki, Dudzikowa, Mysogląda oraz Polana Kuczai. Na południowym ramieniu Ćwilina charakterystycznie wznosi się Mały Ćwilinek (796 m), z którego na zachód spływa w kierunku Łostówki potok Ćwilinek, a w kierunku wschodnim potok Rosłaniec, nad którego brzegami można dostrzec potężne osuwiska fliszowe.
   W masywie Ćwilina na północno-zachodnim zboczu góry odkryto¹ w listopadzie 2001 r. 5 jaskiń: Schronisko Pajęcze (9 m długości, 3 m głębokości), Grotę Rusałki (14 m długości, 4 m głębokości), Schronisko Dwóch Ślimaków (6 m długości), Schronisko w Chaszczach (2 m długości), oraz Jaskinię Spadających Kamieni (15 m długości i 6 m głębokości). Ta ostatnia nie była wcześniej zwiedzana. Wejście do niej zostało odkopane; jest bardzo krucha.
   Na Ćwilin wyznakowano trzy szlaki:
szlak niebieski z Jurkowa, czas przejścia w górę około 2 h, z powrotem 1.30 h, długość 4 km., różnica wzniesień około 640 m. Jest to chyba najdogodniejsza droga na szczyt Ćwilina, w górnej partii prowadząca odkrytym terenem pozwalającym na podziwianie rozległych widoków.
szlak niebieski z przełęczy Gruszowiec, czas przejścia ok. 1 h, z powrotem ok. 30 min., długość trasy ok. 2 km., różnica wzniesień 380 m. To bardzo strome podejście na Ćwilin, nazywane jest "ścianą płaczu" i polecane tylko wytrwałym wędrowcom. 
szlak żółty z Mszany Dolnej przez Czarny Dział. Czas przejścia około 3.30 h, w dół około 3 h., długość 10 km, różnica wzniesień około 600 m. Szlak jest słabo oznakowany i miejscami, zwłaszcza z Ćwilina w kierunku Mszany Dolnej, istnieje możliwość pobłądzenia i zejścia w kierunku południowym do wsi Łostówka

 

źródło:
W. Krygowski – Beskidy Wyspowy - Sądecki, Warszawa 1977
Pascal – Beskid Wyspowy i Gorce, Bielsko-Biała 1998
Strona internetowa Urzędu Powiatowego: www.limanowa.pl/

Strona internetowa Speleoklubu Beskidzkiego http://www.ssb.strefa.pl/

¹ Odkrycia dokonali 4 i 18 listopada 2001 r. grotołazi z Limanowej (Speleoklub Beskidzki) w składzie Bogusław Bubula, Adam Kapturkiewicz i Bartłomiej Sułkowski

COTG PTTK i autorzy opracowań wyrażają zgodę na wszelkie wykorzystywanie zasobów Vademecum pod warunkiem przytoczenia źródła i autora.